ទ្វីបអាស៊ី គឺជាទឹកដីដ៏ធំមួយដែលសម្បូរទៅដោយភោគទ្រព្យធម្មជាតិ ដែលមានប្រទេសចំនួន ៤៩ ត្រូវបានទទួលស្គាល់ជារដ្ឋអធិបតេយ្យ (រដ្ឋទាំងអស់នោះសុទ្ធតែជាសមាជិកនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ) និងរដ្ឋចំនួនពីរទៀត ដែលអធិបតេយ្យភាពមានការកំណត់តែត្រូវបានទទួលស្គាល់ជាអន្តរជាតិ និងរដ្ឋចំនួនបួនជារដ្ឋគ្មានការទទួលស្គាល់ និងរដ្ឋអនិស្សរភាពមានចំនួនប្រាំមួយ។
ដោយក្នុងចំណោមប្រទេសជាច្រើន ដែលស្ថិតនៅក្នុងទ្វីបអាស៊ីមួយនេះ មានប្រទេសមួយចំនួនត្រូវបានគេទទួលស្គាល់ថាជាប្រទេសដ៏ស្រស់ស្អាត ទាក់ទាញខ្លាំងទាំងផ្នែកសម្បត្តិធម្មជាតិ វប្បធម៌ និងអរិយធម៌ ដែលជាហេតុបណ្តាលឱ្យមានភ្ញៀវទេសចរណ៍ជុំវិញពិភពលោកតើបងប្អូនចង់ដឹងចង់ស្គាល់និងចង់មកទស្សនាមិនខកបំណងឡើយ។
តោះមកតាមដានប្រទេសក្នុងទ្វីបអាស៊ីទាំង ១៥ ប្រទេសដែលល្បីថាទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរណ៍ខ្លាំងបំផុត ដោយបញ្ជីលេខរៀងខាងក្រោមមិនមែនជាចំណាត់ថ្នាក់ឡើយ៖
១៥. កោះម៉ាឌីវ
កោះម៉ាឌីវ គឺត្រូវបានគេទទួលស្គាល់ថាជាតំបន់ដែលប្រជុំទៅដោយកោះតូចធំចំនួនជាង ១២០០កោះ ដែលសុទ្ធតែគ្របដណ្តប់ទៅដោយឆ្នេរខ្សាច់ដ៏ស្រស់ស្អាត ទឹកសមុទ្រពណ៌ខៀវស្រងាត់និងជាជង្រុកសម្បត្តិធម្មជាតិក្រោមទឹកដ៏អស្ចារ្យផងដែរ។ កោះដែលស្ថិតនៅក្នុង មហាសមុទ្រឥណ្ឌា និងជាផ្នែកមួយនៃតំបន់អាស៊ីភាគខាងត្បូង មួយនេះគឺជាតំបន់សំខាន់អស្ចារ្យពិសេសសម្រាប់អ្នកដែលមកកម្សាន្តជាលក្ខណៈគូស្នេហ៍ និងការក្រេបច័ន្ទ្រទឹកឃ្មុំ ដោយមានរីហ្សតលើកោះឯកជនជាច្រើនកន្លែងឆ្នេរខ្សាច់សក្បុស ការមុជទឹកហែលទឹកនៅលើកោះ ដោយមានថ្មប៉ប្រះទឹក ផ្កាថ្មចម្រុះពណ៌ និងមានត្រីតូចធំ គួរជាទីកម្សាន្តអារម្មណ៍។
១៤. ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី
ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី គឺជាជម្រកព្រៃត្រូពិចចំណាស់ជាងគេនៅលើផែនដី ដែលមានឧទ្យានជាតិប្រកបដោយទេសភាពធម្មជាតិស្រស់បំព្រងនិងសត្វព្រៃជាច្រើនប្រភេទដែលទាក់ចិត្តអ្នកមកកម្សាន្ត។ ប្រទេសមួយនេះក៏ជាទីកន្លែងដ៏រីករាយក្នុងការទស្សនា តាមរយៈវប្បធម៌ចំរុះ និងសម្បូរបែបរវាងជនជាតិចិន ឥណ្ឌា និងម៉ាឡេស៊ី ថែមទាំងមានអាគារខ្ពស់ៗ ទីតាំងប្រវត្តិសាស្ត្រ និងវប្បធម៌គួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ ភោជនីយដ្ឋានដែលបម្រើនូវម្ហូបក្នុងស្រុកឆ្ងាញ់ៗជាច្រើនមុខ រួមទាំងឆ្នេរខ្សាច់ស្រស់ស្អាតជាច្រើនកន្លែងទៀត។
១៣. ប្រទេសកម្ពុជា
ប្រទេសកម្ពុជា គឺជាប្រទេសតូចតែសម្បូរ ដែលទទួលបានការចាប់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំងពីពិភពលោកតាមរយៈសម្បត្តិវប្បធម៌និងអរិយធម៌ដ៏ផូរផង់ដូចជាសំណង់ប្រាសាទបុរាណដ៏អស្ចារ្យ និងកន្លែងបុរាណវិទ្យាជាច្រើនកន្លែង ស្ថិតនៅក្នុងចក្រភពខ្មែរអង្គរក្នុងចន្លោះពីសតវត្សទី ៩ និង ១៥ ហើយក្នុងចំណោមសំណង់បុរាណពិសេសៗទាំងនោះសំណង់បុរាណដែលលេចធ្លោអស្ចារ្យគួរឱ្យស្ញប់ស្ញែងជាងគេនោះគឺ ប្រាសាទអង្គរវត្ត។
ក្រៅពីសំណង់បុរាណដ៏មហស្ចារ្យដែលភាគច្រើនស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងវប្បធម៌ គឺខេត្តសៀមរាប ប្រទេសកម្ពុជាក៏មានទីក្រុងភ្នំពេញ ដែលជាទីក្រុងធំជាងគេសម្បូរសំណង់ធំៗស្កឹមស្កៃកំពុងតែអភិវឌ្ឍន៍នោះកម្ពុជាមានបណ្តាខេត្តជាច្រើនដែលសម្បូរទៅដោយសម្បត្តិធម្មជាតិស្រស់ស្អាតទាក់ទាញចំណាប់អារម្មណ៍អ្នកទេសចរណ៍ដូចជាព្រៃភ្នំតូចធំ ឧទ្យានជាតិ ទន្លេ ទឹកជ្រោះ ទឹកធ្លាក់ ជ្រលងដងអូរ សត្វព្រៃកម្រនិងទីកន្លែងធម្មជាតិអស្ចារ្យជាច្រើនដែលមិនទាន់កែច្នៃផងដែរ។
១២. ប្រទេសស្រីលង្កា
ប្រទេសស្រីលង្កា ត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាប្រទេសដែលប្រមូលម្តុំដោយកន្លែងចាប់អារម្មណ៍ជាច្រើនកន្លែង ដូចជាឆ្នេរខ្សាច់ដ៏ស្រស់ស្អាត ដែនកោះដ៏ទាក់ទាញ សម្បត្តិធម្មជាតិជាច្រើនកន្លែងដូចជាព្រៃភ្នំ និងសត្វព្រៃ ថែមទាំងជាទីកន្លែងប្រវត្តិសាស្រ្ត និងវប្បធម៌ដ៏សំបូរបែបមានវ័យចំណាស់ដ៏ផូរផង់ គួរឱ្យចង់សិក្សាស្រាវជ្រាវបន្ថែមទៀតផង។
១១. ប្រទេសអូម៉ង់
អូម៉ង់ គឺជាប្រទេសដែលសម្បូរទៅដោយទីតាំងប្រវត្តិសាស្ត្រ វប្បធម៌ សាសនា និងសម្បត្តិធម្មជាតិជាច្រើនកន្លែងដែលទាក់ទាញចិត្តអ្នកទស្សនា។ តែយ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រទេសមួយនេះមិនមានការអភិវឌ្ឍន៍ និងធ្វើទំនើបកម្មខាងសំណង់អគារនោះទេ ដោយប្រទេសនោះនៅតែជាទីក្រុងខ្សាច់ នៅកណ្តាលវាលខ្សាច់ តែក៏បានបន្សល់នូវសំណង់ស្ថាបត្យកម្មចាស់ៗមិនផ្លាស់ប្តូរគួរជាទីគយគន់ប្លែកភ្នែកបំផុត។
ក្រៅពីសំណង់បែបវប្បធម៌ចំណាស់នោះ ប្រទេសដ៏ស្ងប់ស្ងាត់មួយនេះ ក៏មានតំបន់់ធម្មជាតិស្រស់ស្អាតជាច្រើនកន្លែងដូចជាជួរភ្នំ ទេសភាពឆ្នេរសមុទ្រស្រស់ស្អាតដែលកំពុងតែលាក់សម្រស់នៅទីក្រុងដ៏ចំណាស់មួយនេះផងដែរ។
១០. ប្រទេសហ្វុីលីពីន
ភីលីពីន គឺជាប្រទេសដែលប្រជុំទៅដោយដែនកោះប្រមាណជា ៧០០០កោះ និងប្រជុំដោយភ្នំភ្លើងរស់ និងងាប់ជាច្រើនកន្លែងផងដែរ។ ប្រទេសនេះសម្បូរទៅដោយសម្បត្តិធម្មជាតិដូចជាព្រៃភ្នំដែនកោះ ទឹកសមុទ្រដ៏អស្ចារ្យ ការទស្សនាភ្នំភ្លើង វាលស្រែលាតសន្ធឹងល្វឹងល្វើយ រួមទាំងទេសភាពទីក្រុងដែលមានវប្បធម៌ចម្រុះសម្បូរបែបបង្កើតជាទស្សនីយភាពដ៏ស្រស់ស្អាតទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរណ៍មកកម្សាន្តទៀតផង។
៩. ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង
អ្នកណាមិនដឹងនោះថា ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូងគឺជាប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍ដែលសម្បូរទៅដោយអគារធំៗខ្ពស់ៗ ពិសេសគឺល្បីនៅលើពិភពលោកខ្លាំងនៅក្នុងវិស័យចម្រៀង K-Pop និងជាប្រទេសដើមកំណើតមុខម្ហូបវប្បធម៌គីមឈី ។
តែអ្វីដែលគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ជាងនេះកូរ៉េខាងត្បូង ក៏មានបេតិកភណ្ឌ និងសម្បត្តិវប្បធម៌ដ៏សម្បូរបែបផងដែរ ដោយស្របនឹងអគារទំនើបកម្ម យើងក៏ឃើញមានសំណង់រាជវាំង និងប្រាសាទបុរាណ ដែលមានអាយុកាលរាប់សតវត្សរ៍អមជាមួយអាគារខ្ពស់ ៗ និងផ្សារទំនើបជាច្រើនកន្លែង។
លើសពីនេះតំបន់ភ្នំ ឧទ្យានជាតិ ដែនកោះនិងឆ្នេរដ៏ស្រស់ស្អាត ក៏ជាទីកន្លែងកម្សាន្តដ៏ពេញនិយមសម្រាប់ភ្ញៀវទេសចរណ៍ក្នុងស្រុក និងក្រៅស្រុកផងដែរ។
៨. ប្រទេសវៀតណាម
វៀតណាមក៏ជាប្រទេសដ៏ជឿនលឿន និងសម្បូរបែបផ្នែកសំណង់អគារធំៗផងដែរ តែអ្វីដែលជាទីចាប់អារម្មណ៍ពីអ្នកទេសចរណ៍នោះ គឺទីកន្លែងប្រវត្តិសាស្រ្ត វប្បធម៌និងសម្បត្តិធម្មជាតិរបស់ប្រទេសវៀតណាមជាច្រើនកន្លែងដែលពោរពេញដោយទេសភាពប្លែកៗគួរជាទីទស្សនា។
ក្រៅពីល្បីថាវៀតណាម ជាប្រទេសដែលសម្បូរទៅដោយខេត្តមានជួរភ្នំខ្វាត់ខ្វែងជុំវិញ តំបន់ព្រៃធម្មជាតិ វាលស្រែខៀវខ្ចីបង្កើតជាបរិយាកាសស្រស់ស្រាយបែបធម្មជាតិ វៀតណាមក៏ប្រជុំទៅដោយឆ្នេរសមុទ្រស្រស់ស្អាត ដែនកោះ និងកោះថ្មកំបោរមានទស្សនីយភាពប្លែកៗគួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើលទៀតផង។
៧. ប្រទេសហ្សកដានី
ហ្សកដានីគឺជាប្រទេសដែលធ្លាប់មានឈ្មោះល្បីខ្លាំង និងគ្រប់គ្រងដោយចក្រភពខ្លាំងៗកាលពីសម័យមុន តែទោះជាពេលបច្ចុប្បន្នស្ថានភាពប្រែប្រួលមិនដូចមុន តែប្រទេសមួយនេះបានបន្សល់នូវតំបន់ទេសចរណ៍វប្បធម៌ និងសម្បត្តិធម្មជាតិគួរជាទីចាប់អារម្មណ៍ជាច្រើនកន្លែងទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរណ៍មកទស្សនា។
នៅក្នុងនោះទីក្រុងនៅលើវាលខ្សាច់ និងការចោះរូងថ្មធ្វើជាទីក្រុងដ៏អស្ចារ្យស្កឹមស្កៃកណ្តាលវាលខ្សាច់ គឺជាទីកន្លែងដែលមានអ្នកទេសចរណ៍មកកម្សាន្តជាច្រើនបំផុតដើម្បីស្វែងយល់ពីវប្បធម៌ និងអរិយធម៌ដែលធ្លាប់ថ្កុំថ្កើនកាលពីសម័យមុន។
៦. ប្រទេសនេប៉ាល់
នេប៉ាល់ មិនត្រឹមតែប្រទេសដើមកំណើតព្រះពុទ្ធសាសនា ដែលល្បីខ្លាំងថាជាទីកន្លែងសម្រាប់អ្នកគោរពសាសនា ទីសក្ការៈបូជា វត្តអារាម និងប្រាសាទបុរាណដែលមានអាយុកាលរាប់រយឆ្នាំ ជាពិសេសគឺប្រាសាទ Maya Devi ដែលមានភាពល្បីល្បាញបំផុតនោះទេ នេប៉ាល់ក៏សម្បូរទៅដោយជួរភ្នំផងដែរ។
ភ្នំល្បីៗដែលទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរណ៍មកកម្សាន្តទស្សនានោះគឺ ជួរភ្នំហិមាល័យ ជួរភ្នំស្រស់ស្អាតជាច្រើនកន្លែង ជាពិសេសគឺភ្នំអេវើរ៉េស ដែលជាភ្នំដែលមានកម្ពស់ខ្ពស់ជាងគេនៅលើពិភពលោក។
៥. ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី
ឥណ្ឌូនេស៊ី គឺជាប្រទេសដែលប្រជុំទៅដោយ កោះជាង ១៨.០០០ កោះ ដែលលាតសន្ធឹងប្រមាណ ៤.៧០០ គីឡូម៉ែត្រពីភាគខាងកើតទៅភាគខាងលិចប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ីគ្របដណ្តប់លើផ្ទៃដីដ៏ធំមួយ។
ដែនកោះទាំងនេះហើយ បង្កើតបានជាកន្លែងដែលសម្បូរទៅដោយភាពចម្រុះទាក់ទាញអ្នកទេសចរណ៍មកកម្សាន្តទាក់ទងនឹងការរស់នៅរបស់ប្រជាជន វប្បធម៌ ភាសា ទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណី ទេសភាពធម្មជាតិ សត្វព្រៃ និងដែនកោះតូចធំស្រស់ស្អាតជាច្រើនកន្លែង ជាពិសេសគឺ កោះបាលី ដែលជាកន្លែងទេសចរណ៍ល្បីបំផុតរបស់ប្រទេសនេះ។
៤. ប្រទេសឥណ្ឌា
ឥណ្ឌា គឺជាប្រទេសដែលមានវប្បធម៌ និងអរិយធម៌ចំណាស់ជាងគេបំផុតមួយនៅលើពិភពលោក ដែលមានវប្បធម៌ សាសនា និងទំនៀមទំលាប់ផ្សេងៗគ្នាជាចម្រុះ បង្កើតជាភាពទាក់ទាញបំផុតសម្រាប់អ្នកមកកម្សាន្ត។
ក្រៅពីមានព្រៃភ្នំ ឧទ្យានជាតិ និងឆ្នេរខ្សាច់ដ៏ស្រស់ស្អាតមិនចាញ់ប្រទេសដទៃ ឥណ្ឌាគឺតំបន់បុរាណវិទ្យា ដែលមានប្រាសាទអាយុកាលរាប់ពាន់ឆ្នាំជាច្រើនកន្លែងជាសំណង់អស្ចារ្យគួរជាទីសិក្សាស្រាវជ្រាវ និងទស្សនាជាការយល់ដឹងផ្នែកប្រវត្តិសាស្រ្តទៀតផង។
៣. ប្រទេសជប៉ុន
ជប៉ុន គឺជាប្រទេសដែលសម្បូរទៅដោយដែនកោះ និងកោះភ្នំភ្លើងជាង ៧០០០កោះ ហើយទោះបីជាសម្បូរទៅដោយភ្នំភ្លើង និងគ្រោះរញ្ជួយដីជាញឹកញាប់ តែទីក្រុង៤ធំៗរបស់ជប៉ុន គឺជាទីក្រុងដ៏សម្បូរបែប មានការអភិវឌ្ឍន៍ខ្លាំងទៅលើសំណង់អគារ មានភាពស៊ីវីល័យ និងបណ្តុំដោយជើងខ្លាំងផ្នែកបច្ចេកវិទ្យាមិនធម្មតានោះទេ។
បន្ថែមពីភាពទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរណ៍ ដោយសារតែភាពស៊ីវីល័យ ប្រទេសជប៉ុនក៏សម្បូរទៅដោយសម្បត្តិធម្មជាតិជាច្រើនកន្លែងដូចជា ព្រៃក្រាស់ៗ ជួរភ្នំគ្របដណ្តប់ដោយធម្មជាតិ ឆ្នេរសមុទ្រស្រស់ស្អាតវែងអន្លាយ រួមទាំងសម្បត្តិវប្បធម៌សំណង់ប្រាសាទបុរាណជាប្រវត្តិសាស្រ្តផងដែរ។
២. ប្រទេសថៃ
ប្រទេសថៃ ក៏ជាទីកន្លែងប្រជុំអ្នកទេសចរណ៍ដ៏ល្បីល្បាញមកគ្រប់ទិសទីផងដែរដោយក្រៅពីទីក្រុងអ៊ូអរដែលសម្បូរទៅដោយអគារធំស្កឹមស្កៃ ផ្សាររាត្រី អាហារតាមផ្លូវចម្រុះច្រើនមុខសុទ្ធតែប្លែក និងឆ្ងាញ់ៗ ប្រទេសថៃក៏ល្បីខាងសម្បត្តិវប្បធម៌ និងសម្បត្តិធម្មជាតិដ៏អស្ចារ្យផងដែរ។
ក្នុងប្រទេសថៃ ខេត្តឈៀងម៉ៃ ឈៀងរ៉ាយគឺជាតំបន់ដែលមានអាកាសធាតុត្រជាក់សម្បូរទៅដោយជួរភ្នំ និងព្រៃក្រាស់ៗបង្កើតជាបរិយាកាសស្រស់ស្រាយខ្លាំងបែបធម្មជាតិ ហើយនៅក្នុងនោះប្រទេសថៃ ក៏មានប្រជុំកោះតូចធំ ល្បីថាមានឆ្នេរខ្សាច់ស្រស់ស្អាត ទឹកសមុទ្រខៀវស្រងាត់ និងកោះផ្ទាំងថ្មកំបោរបង្កើតជាទេសភាពប្លែកអារម្មណ៍ទៀតផង។
១. ប្រទេសចិន
ប្រទេសចិន គឺជាប្រទេសដែលមានប្រជាជនរស់នៅច្រើនជាងគេ និងថែមទាំងជាប្រទេសដែលមានអារ្យធម៌ដ៏ចំណាស់ជាងគេ ពិសេសព្រះបរមរាជវាំង ឬហៅថាជាទីកន្លែងហាមឃាត់ ក៏ជាទីកន្លែងទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរណ៏មកកម្សាន្តមិនអាចខានបានដែរ ។
ក្រៅពីមានទីក្រុងសម្បូរទៅដោយភាពអ៊ូអរ សំណង់អគារធំៗ ការរីកចម្រើនស៊ីវីល័យ និងប្រជុំដោយអ្នករកស៊ីចម្រុះនោះ ប្រទេសចិនក៏មានកន្លែងប្រវត្តិសាស្ត្រល្បីៗជាច្រើនកន្លែង ជាពិសេសគឺសំណង់ការពារប្រទេស មហាកំពែងចិនដ៏ស្កឹមស្កៃ និងលាតសន្ធឹងវែងអន្លាយ រួមទាំងមានទេសភាពជួរភ្នំព្រៃក្រាស់ៗបង្កើតជាទីកន្លែងកម្សាន្តបែបធម្មជាតិជាច្រើនកន្លែងទៀត៕
ដោយ៖ ស សម