សារព័ត៌មាន នគរវត្ត តែងតែនាំមុខគេជានិច្ច
អន្តរជាតិ៖ ជាថ្មីម្តងទៀត នៅថ្ងៃទី៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២០ថ្មីៗនេះ ចិន និងនេប៉ាល់ បានវិភាគទិន្ន័យវាស់វែងរួមគ្នា កំណត់កម្ពស់ភ្នំអេវើរ៉េស(Everest)ដែលជាចំណុចខ្ពស់បំផុតនៅលើផែនដី ។ កម្ពស់ថ្មីរបស់ភ្នំអេវើរ៉េសដែលយល់ព្រមដោយប្រទេសទាំងពីរគឺ៨,៨៤៨.៨៦ម៉ែត្រ។ប៉ុន្តែវាពុំមែនជារឿងធំដុំមែន តែចិន និងនេប៉ាល់ពិភាក្សាគ្នារាប់ឆ្នាំពីកម្ពស់របស់ភ្នំមួយនេះ។
ជាក់ស្តែងនៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានរួមគ្នានៅរដ្ឋធានីកដ្ឋមណ្ឌូ ប្រទេសនេប៉ាល់ ភាគីទាំងសងខាងបានកំណត់យកកម្ពស់៨,៨៤៨,៨៦ម៉ែត្រសម្រាប់ភ្នំអេវើរ៉េស។ កម្ពស់នេះ ខ្ពស់ជាងកម្ពស់ដែលនេប៉ាល់អះអាងពីមុន៨៦សង់ទីម៉ែត្រ និងទាបជាងកម្ពស់ដែលចិនអះអាងចំនួន៤ម៉ែត្រ។កំពស់ខុសគ្នារវាងចិន និងនេប៉ាល់ ក៏ដោយសារតែវាស់ភ្នំនេះដោយគិតត្រឹមតែថ្មនិងមិនវាស់នៅពេលមានព្រិល។
សូមជម្រាបថា កម្ពស់ភ្នំអេវើរ៉េសត្រូវបានវាស់ជាលើកដំបូងដោយក្រុមភូមិសាស្ត្រអង់គ្លេសនៅឆ្នាំ១៨៦៥។ គ្រានេះអង់គ្លេសកំណត់ថាភ្នំនេះមានកម្ពស់៨,៨៤០ម៉ែត្រ ធៀបទៅនឹងកម្រិតទឹកសមុទ្រ។នៅឆ្នាំ១៩៥៣ ឥណ្ឌាវាស់កម្ពស់ភ្នំនេះម្តងទៀតដោយកំណត់យក៨,៨៤៨ម៉ែត្រ។កម្ពស់៨,៨៤៨ម៉ែត្រនេះ ត្រូវបាននេប៉ាល់យកមកប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការ។ ចំណែកចិនវិញបានធ្វើការវាស់វែងជាច្រើនដង និងកំណត់បានថាភ្នំនេះមានកម្ពស់៨,៨៤៤.៤៣ម៉ែត្រនៅឆ្នាំ២០០៥។អាមេរិក ក៏ធា្លប់បានវាស់ម្តងដែរដោយកំណត់កម្ពស់៨,៨៥០ម៉ែត្រ។
នេប៉ាល់ និងចិន នៅឆ្នាំ២០១០បានទទួលស្គាល់ថាការវាស់ឃើញប្រវែងខុសគ្នានេះ គឺមកពីនេប៉ាល់វាស់ទាំងកម្ពស់ទឹកកក ចំណែកចិនវាស់ត្រឹមតែកម្ពស់ថ្ម។នៅឆ្នាំ២០១៥ នេប៉ាល់ធ្វើការវាស់កម្ពស់ភ្នំនេះដោយខ្លួនឯងផ្ទាល់និងជាលើកទីមួយក្រោយមានគ្រោះរញ្ជួយផែនដី និងការរំកិលផ្លាកតិចតូនិកនៅផ្ទៃខាងក្រោមភ្នំ។
បើយោងតាមទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានAFP ចាប់តាំងពីពេលនោះមកអ្នកជំនាញនិងអ្នកវាស់វែងនេប៉ាល់ចំនួន៣០០នាក់ចាប់ផ្តើមប្រមូលទិន្ន័យដោយខ្លះដើរឡើងភ្នំ និងខ្លះទៀតប្រើឧទ្ធម្ភាចក្រ។ នៅចុងខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៩ក្រុមការងារនេប៉ាល់បានឡើងទៅដល់កំពូលភ្នំដោយនាំយកសម្ភារៈវាស់វែងជាច្រើនដែលមានទំងន់រហូតដល់៤០គីឡូក្រាម និងចំណាយពេល២ម៉ោងក្នុងសីតុណ្ហភាពក្រោមសូន្យក្នុងការប្រមូលទិន្ន័យ។លោកKhim Lal Gautam មន្ត្រីនេប៉ាល់មួយរូបដែលវាស់ភ្នំអេវើរ៉េសនិយាយថា៖« ការឡើងភ្នំអេវើរ៉េសជារឿងលំបាកប៉ុន្តែយើងត្រូវតែវាស់ឲ្យបាន»។
ទាក់ទិននឹងរឿងនេះដែរ បើតាមការគ្រោងទុក នេប៉ាល់ត្រូវបង្ហាញរបាយការណ៍វាស់វែងតាំងតែពីដើមឆ្នាំ២០២០មកម្ល៉េះ ប៉ុន្តែចិនបានចូលរួមក្នុងការវាស់វែងនេះដែរ បន្ទាប់ពីប្រធានាធិបតីចិនលោកស៊ី ជីនពីង ទៅទស្សនកិច្ចនៅនេប៉ាល់ក្នុងខែតុលា ឆ្នាំ២០១៩។
ដោយឡែកអ្នកជំនាញនៅការិយាល័យវាស់វែង និងផែនទីចិន លោកDang Yamin បានប្រាប់ទូរទស្សន៍រដ្ឋចិនCCTVថា កម្ពស់ចុងក្រោយគឺជាកម្ពស់មធ្យមដែលបានមកពីការវាស់វែងដោយភាគីទាំងសងខាង ដោយផ្អែកទៅលើវិធានវិទ្យាសាស្ត្រ។ចិនអះអាងថាកំពស់ដែលយល់ព្រមទាំងសងខាងនេះ គឺបានមកពីការចែករំលែក និងវិភាគទិន្ន័យរួមគ្នារវាងប្រទេសទាំងពីរ៕
ដោយ៖ស តារា
