សារព័ត៌មាន នគរវត្ត តែងតែនាំមុខគេជានិច្ច
ប្រធានាធិបតីអ៊ីរ៉ង់ លោក រ៉ូហានី បានបញ្ជាក់ថា អ៊ីរ៉ង់ នឹងមិនពិភាក្សាជាមួយអាមេរិក នោះឡើយ ប្រសិនបើ ទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនមិនព្រម លុបទណ្ឌកម្មពីអ៊ីរ៉ង់នោះ ។ កាលពីថ្ងៃទី ១១ ខែកញ្ញា នៅក្នុងជំនួបពិភាក្សាតាមទូរស័ព្ទជាមួយសមភាគី បារាំង លោក Emmanuel Macron ប្រធានាធិបតីអ៊ីរ៉ង់ លោក Hassan Rouhani បានបញ្ជាក់ថា រាល់កិច្ចពិភាក្សាជាមួយអាមេរិក គឺជារឿង អត់ប្រយោជន៍ ប្រសិនបើទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន មិនលុបទណ្ឌកម្មទៅលើអ៊ីរ៉ង់នោះ ។
កន្លងមក ប្រធានាធិបតីអាមេរិក ដូណាល់ ត្រាំ បានប្រកាសថា នឹង ជួបពិភាក្សាជាមួយប្រធានាធិបតី អ៊ីរ៉ង់ លោក រ៉ូហានី ដោយមិនចាំបាច់មានលក្ខខណ្ឌណាមួយនោះឡើយ ប៉ុន្តែអាមេរិកនៅតែដាក់គំនាប់ និងទណ្ឌកម្ម ដល់អ៊ីរ៉ង់ដដែល។ ប៉ុន្តែប្រធានាធិបតីអ៊ីរ៉ង់ បានតបវិញថា កិច្ចពិភាក្សា គឺជារឿងអត់ប្រយោជន៍ បើអាម៉េរិកមិនលុបទណ្ឌកម្មទៅលើអ៊ីរ៉ង់នោះ ។
ប្រធានាធិបតីអ៊ីរ៉ង់បានលើកឡើងថា ប្រសិនបើ កិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយអ៊ឺរ៉ុប បានបញ្ចប់ដោយជោគជ័យ នោះអ៊ីរ៉ង់នឹងបន្តរក្សាការសន្យាដែលមាននៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀង កាលពីឆ្នាំ២០១៥ រវាងប្រទេស អ៊ីរ៉ង់ និង ប្រទេស ៥+១ ក្នុងនោះមាន អង់គ្លេស បារាំង អាមេរិក រុស្ស៊ី ចិន និងអាល្លឺម៉ង់។ ប្រធានាធិបតី រ៉ូហានី បញ្ជាក់ទៀតថា កិច្ចពិភាក្សាជាមួយប្រទេស ៥+១ នឹងអាចកើតឡើងលុះត្រា ទណ្ឌកម្មទាំងឡាយត្រូវបានលុបចោល ។
នៅក្នុងជំនួបពិភាក្សាតាមទូរស័ព្ទ ប្រធានាធិបតីអ៊ីរ៉ង់ បានជំរុញ សមភាគីបារាំង លោកម៉ាក្រុង ឲ្យជួយសង្គ្រោះ ដល់កិច្ចព្រមព្រៀងបរមាណូកាលពីឆ្នាំ២០១៥ ហើយបន្តរក្សាទំនាក់ទំនង សេដ្ឋកិច្ចពាណិជ្ជកម្មជាមួយបណ្តាប្រទេសអឺរ៉ុប។
កាលពីថ្ងៃទី១១ ខែកញ្ញា ប្រធានាធិបតីអាមេរិក ដូណាល់ ត្រាំ ក៏បានព្រមានដល់អ៊ីរ៉ង់ ពីការបង្កើនសកម្មភាពចម្រើនសារធាតុអ៊ុយរ៉ានីញ៉ូម។ ទន្ទឹមនឹងនោះ លោក ត្រាំ ក៏បានលើកឡើងថា អាមេរិក អាចនឹងលុបទណ្ឌកម្ម ជាការបើកផ្លូវ ដល់កិច្ចពិភាក្សា ជាថ្មីជាមួយអ៊ីរ៉ង់។
កន្លងមកអ៊ីរ៉ង់បង្ហាញពីក្តីសង្ឃឹម ថាក្រោយការដកតំណែងទីប្រឹក្សាសន្តិសុខ ជាតិអាមេរិក ដែលមានទស្សនៈប្រឆាំងអ៊ីរ៉ង់ លោក Boltonក្លាយជាក្តីសង្ឃឹម របស់អ៊ីរ៉ង់ក្នុងការផ្សះផ្សាទំនាក់ទំនងជាមួយអាមេរិក ។
ប៉ុន្តែនាយករដ្ឋមន្រ្តីអ៊ីស្រាអែល លោក បេនចាមីន ណេតាន់យ៉ាហ៊ូ បានមានប្រសាសន៍ កាលពីថ្ងៃពុធ ទី១១ ខែកញ្ញា ម្សិលមិញថា អាម៉េរិក នៅតែប្រកាន់ជំហរយ៉ាងម៉ឺងម៉ាតចំពោះអ៊ីរ៉ង់ បើទោះជាលោក ចន ប៊ូលតុន (John Bolton) ទីប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិក បានចាកចេញពីតំណែងក្ដី។
លោក ណេតាន់យ៉ាហ៊ូ នាយករដ្ឋមន្រ្ដីអ៊ីស្រាអែល កាលពីថ្ងៃអង្គារ ទី១០ ខែកញ្ញា បានលើកឡើងពីការដាក់ទណ្ឌកម្មថ្មីរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ប្រឆាំងនឹងក្រុមឆ្មាំបដិវត្តន៍អ៊ីរ៉ង់ ប្រាប់ទូរទស្សន៍ប៉ុស្តិ៍លេខ២០របស់អ៊ីស្រាអែលថា លោកគ្មានការសង្ស័យទេ នៅក្នុងស្ថានភាពបែបនេះ គឺលោកប្រធានាធិបតី (ដូណាល់ ត្រាំ) និង រដ្ឋការរបស់លោក មានភាពប្រាកដប្រជាជាមួយនឹងភាពតានតឹង នៅអ៊ីរ៉ង់។
សូមជម្រាបថា លោក ចន ប៊ូលតុន ត្រូវបានប្រធានាធិបតីអាម៉េរិក លោក ដូណាល់ ត្រាំ បណ្តេញចេញពីតំណែងជាទីប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិ កាលពីមសប្តាហ៍នេះ។ នេះបើមន្រ្ដីសេតវិមាន លោកស្រី ស្តេហ្វានី ហ្គីសាម បានប្រាប់ឲ្យដឹងថា «លោកត្រាំ មិនចូលចិត្តនឹងគោលនយោបាយជាច្រើនរបស់លោក ប៊ូល តុន។ ម្យ៉ាងវិញទៀត គំនិតយោបល់របស់អ្នកទាំងពីរ មិនស្របគ្នា»។ បញ្ហានេះក៏អាចជាកត្តាចម្បងដែលបណ្តាលឲ្យមានការបញ្ចប់មុខតំណែងរបស់លោក ជាទីប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិជាតិអាម៉េរិក។
ការដាក់ទណ្ឌកម្មជាឯកតោភាគីរបស់អាមេរិក ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំង ដល់សេដ្ឋកិច្ចអ៊ីរ៉ង់ ពិសេសគឺកានាំប្រេងចេញក្រៅប្រទេស ដែលជាប្រភពចំ ចំបាច់បំផុតនៃសេដ្ឋកិច្ចជាតិ។ កន្លងមករដ្ឋាភិបាលទីក្រុងប៉េកាំងបាន ប្រកាសថាបន្តគាំទ្រអ៊ីរ៉ង់ ក្នុងនោះមានការទិញប្រេងពីអ៊ីរ៉ង់ជាដើម ដោយមិនខ្វល់ពីការដាក់ទណ្ឌកម្មរបស់អាមេរិកនោះឡើយ។ ចិនបានចាត់ទុកថានោះជាការដាក់ទណ្ឌកម្មឯកតោភាគី មិនមែនទណ្ឌកម្មរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិនោះឡើយ ដូច្នេះចិន មិនគោរពតាមឡើយ។
ជាមួយគ្នានេះ អ៊ីរ៉ង់បានស្នើដល់ប្រទេសឥណ្ឌា ឲ្យតភ្ជាប់នូវការទិញប្រេងពីអ៊ីរ៉ង់ ឡើងវិញ ក្រោយការផ្អាក អស់រយៈពេលជាច្រើនខែ បណ្តាលមកពីសម្ពាធ ទណ្ឌកម្មរបស់អាម៉េរិក។
មានប្រសាសន៍នៅក្នុង វេទិកាដែលរៀបចំឡើង ដោយសមាគមអ្នកសារព័ត៌មានឥណ្ឌា នៅទីក្រុងញូវដេលី ឯកអគ្គរដ្ឋទូតអ៊ីរ៉ង់ ប្រចាំនៅប្រទេសឥណ្ឌា លោក Ali Chegeni បានស្នើដល់រដ្ឋាភិបាលឥណ្ឌា ឲ្យបន្តទិញប្រេងពីអ៊ីរ៉ង់។ ផ្ទុយទៅវិញ អ៊ីរ៉ង់បង្កើនការទិញផលិតផលកសិកម្មរបស់ឥណ្ឌា ក្នុងនោះមានសណ្តែកសៀង អង្ករ Basmati ពីប្រទេសឥណ្ឌា។ ឯកអគ្គរដ្ឋទូតអ៊ីរ៉ង់ បានបន្តទៀតថា ប្រសិនបើឥណ្ឌាមិនទិញប្រេងពីអ៊ីរ៉ង់ នោះទេ រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងតេអ៊ីរ៉ង់ អាចនឹងទិញផលិតផលិតទាំងពីរប្រភេទខាងលើ ពីប្រទេសផ្សេងវិញ។
ឯកអគ្គរដ្ឋទូតអ៊ីរ៉ង់ លោក Ali Chegeni បានបញ្ជាក់ថា ឥណ្ឌា និង អ៊ីរ៉ង់ គឺជាមិត្តដ៏ល្អ ហើយមានប្រវត្តិសាស្ត្រទំនាក់ទំនងគ្នាជាយូរអង្វែងណាស់មកហើយ។ លោក បានបន្តទៀតថា ឥណ្ឌាក៏បានយល់ឃើញថា ការដាក់ទណ្ឌកម្មមកលើវិស័យប្រេងរបស់អ៊ីរ៉ង ពីសំណាក់អាម៉េរិក គឺជាទណ្ឌកម្មឯកតោភាគី។ នេះមិនមែន ជាការសម្រេចរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិនោះឡើយ។ ដូច្នេះឥណ្ឌាមិនចាំបាច់គោរពច្បាប់ទណ្ឌកម្មរបស់អាម៉េរិក ដោយឈប់ទិញប្រេងពីប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ នោះឡើយ ។
វិស័យពាណិជ្ជកម្ម រវាងឥណ្ឌា និង អ៊ីរ៉ង់ មានទឹកប្រាក់ រហូតដល់ទៅ១៣ពាន់លានដុល្លារ គិតចាប់តាំងពីដើមឆ្នាំ រហូតមកទល់ពេលនេះ។ ប៉ុន្តែពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសទាំង២នេះ បានធ្លាក់ចុះ ក្នុងរយៈពេលចុងក្រោយនេះ ដោយសារតែឥណ្ឌា ផ្អាកទិញប្រេងពីប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ តាមសំណើរបស់អាម៉េរិក៕
