ព័ត៌មានទាន់ហេតុការណ៍៖

សភាអាមេរិក ប្រកាសពីខ្លឹមសារនៃការ សាកសួរជាសម្ងាត់​សាក្សី​ ដើម្បីឈានដល់ការចោទប្រកាន់ទោសលោកត្រាំ

ចែករំលែក៖

តាមសារព័ត៌មាន TTXVN ​ បានផ្សាយថា នៅថ្ងៃទី​១១ ខែវិច្ឆិកា សភាអាមេរិក បានប្រកាស​របាយការណ៍​សួរចម្លើយ សាក្សី​នៅក្នុងគណៈកម្មការសភា អាមេរិក​ ពាក់ព័ន្ធ ការចេញបញ្ជារបស់លោកត្រាំឲ្យបង្កកប្រាក់ជំនួយ​ដល់អ៊ុយក្រែន ក្នុងគោលដៅនយោបាយ ។

ខ្លឹមសារនៃ​ការសាកសួរ​របស់លោកស្រី​ Laura Coopera មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៅក្នុងមន្ទីបញ្ចកោណ​ទទួលបន្ទុក​គោលនយោបាយ​របស់អាមេរិក ចំពោះអ៊ុយក្រែន បានបញ្ជាក់ថា ប្រធានាធិបតីដូណាលត្រាំ​ បានស្នើរឲ្យបង្កកប្រាក់ជំនួយយោធា​៤០០លានដុល្លារ​ដល់អ៊ុយក្រែន​ រហូតដល់ទីក្រុង Kiev ​បើកការស្រាវជ្រាវ​ទៅលើ គូប្រជែងនយោបាយរបស់ លោកត្រាំ ។ លោកស្រី Laura Coopera មានក្តីបារម្ភចំពោះ​ការសម្រេចខាងលើរបស់ លោកត្រាំ ។ លោកស្រីបញ្ជាក់ថា ការបង្កកប្រាក់​ជំនួយដល់អ៊ុយក្រែនគឺជាសកម្មភាព ខុសប្រក្រតី​ ដោយលោកត្រាំ មិនបានផ្តល់ឲ្យសភា និងក្រសួងការពារជាតិបានដឹងពី​ហេតុការខាងលើ ។

ចំណែក​ការ​​​សួរចម្លើយ​សាក្សី​ជា​សាធារណៈ​នឹង​ត្រូវ​ចាប់ផ្តើម​បើក​ធ្វើ​ជា​លើកទីមួយ នៅថ្ងៃ​ពុធ ១៣វិច្ឆិកា​។ ខាងក្រោម​នេះ​ គឺ​ជា​ចំណុច​សំខាន់ៗ ដែល​គួរ​ដឹង ជុំវិញ​ដំណើរការ​ដក​តំណែង​ប្រធានាធិបតី​​ នៅ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក។

បច្ចុប្បន្ន​នេះ គណបក្ស​ប្រជាធិបតេយ្យ​មាន​សំឡេង​ភាគច្រើន​នៅ​ក្នុង​រដ្ឋសភា ដោយ​កាន់កាប់​អាសនៈ​រហូត​ដល់​ទៅ ២៣៥ ក្នុងពេល​ដែល​គណបក្ស​សាធារណរដ្ឋ​មាន​អាសនៈ​តែ ១៩៨។ ដូច្នេះ​គេ​គិត​ថា វា​មិនមែន​ជា​រឿង​ពិបាក​នោះទេ សម្រាប់​រដ្ឋសភា នៅ​ក្នុងការ​អនុម័ត​លើ​បទ​ចោទប្រកាន់​លើ​លោក​ដូណាល់ ត្រាំ (Impeachment)។ ក៏ប៉ុន្តែ ការ​ជំនុំជម្រះ (Trial) នៅ​ព្រឹទ្ធសភា វា​គឺ​ជា​រឿង​ផ្សេង។ ដើម្បី​អាច​ដក​តំណែង​លោក​ដូណាល់ ត្រាំ គេ​ត្រូវការ​ជាចាំបាច់​នូវ​សំឡេង​គាំទ្រ​​ពី​សំណាក់​សមាជិក​ព្រឹទ្ធសភា​យ៉ាងតិច ៦៧​រូប។ ក៏ប៉ុន្តែ ព្រឹទ្ធសភា​បច្ចុប្បន្ន​ស្ថិត​នៅ​ក្រោម​ការកាន់កាប់​របស់​គណបក្ស​សាធារណរដ្ឋ ដែល​មាន​សមាជិក​ចំនួន ៥៣ ​គណបក្ស​ប្រជាធិបតេយ្យ​មាន​សមាជិក​ ៤៥ ចំណែក​សមាជិក​ ២រូបផ្សេងទៀត ជា​អ្នក​នយោបាយ​ឯករាជ្យ​គ្មាន​គណបក្ស។

ដូច្នេះ បើ​ទោះបីជា​សមាជិកព្រឹទ្ធសភា​មក​ពី​គណបក្ស​ប្រជាធិបតេយ្យ និង​សមាជិក​​ឯករាជ្យ បូក​បញ្ចូល​គ្នា​ក៏​នៅតែ​មិនមាន​សំឡេង​គ្រប់គ្រាន់​នោះដែរ ដោយ​គេ​ត្រូវការ​ជាចាំបាច់​នូវ​ការគាំទ្រ​ពី​សំណាក់​សមាជិក​ព្រឹទ្ធសភា​មក​ពី​គណបក្ស​សាធារណរដ្ឋ​យ៉ាងតិច ២០​រូប ទើប​អាច​ អនុម័ត​ដក​តំណែង​លោក​ដូណាល់ ត្រាំ បាន។

ហេតុដូច្នេះហើយ​បាន​ជា​សេណារីយ៉ូ ដែល​គេមើល​ឃើញ​ច្រើន​ជាងគេ គឺ​លោក​ដូណាល់ ត្រាំ ត្រូវ​រដ្ឋសភា​ចោទប្រកាន់ ក៏ប៉ុន្តែ ព្រឹទ្ធសភា​មិន​សម្រេច​ដកតំណែង ពោលគឺ ដូច​គ្នា​ទៅនឹង​ករណី​លោក​ប៊ីល គ្លីនតុន ឬ​ក៏​លោក​អ៊ែនឌ្រូ ចនសុន កាល​ពី​ពេល​កន្លងមក។

ប្រសិនបើ​លោក​ដូណាល់ ត្រាំ ពិត​ជា​ត្រូវ​សភា​ដក​តំណែង​មែន (រដ្ឋសភា​ចោទប្រកាន់ ហើយ​ព្រឹទ្ធសភាដកតំណែង) លោក​អនុប្រធានាធិបតី ម៉ៃខ៍ ផិនស៍ ត្រូវ​ឡើង​មក​កាន់តំណែង​ជំនួស។ ក៏ប៉ុន្តែ នៅ​ក្នុង​ពេល​បច្ចុប្បន្ន​នេះ លោក​ម៉ៃខ៍ ផិនស៍ ខ្លួនឯង​ផ្ទាល់ ក៏​មាន​ជាប់​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​រឿងអាស្រូវ​អ៊ុយក្រែន​ជាមួយ​នឹង​លោក​ដូណាល់ ត្រាំដែរ។ប្រសិនបើ​លោក​ដូណាល់ ត្រាំ និង​លោក​ម៉ៃខ៍ ផិនស៍ ត្រូវ​សភា​ដក​តំណែង​ទាំងពីរ​រូប តំណែង​ប្រធានាធិបតី​នឹង​ត្រូវ​ធ្លាក់​ទៅលើ​ប្រធាន​រដ្ឋសភា គឺ​លោកស្រី ណានស៊ី ប៉េឡូស៊ី ដែល​មក​ពី​គណបក្ស​ប្រជាធិបតេយ្យ។

ការដកតំណែង​ប្រធានាធិបតី​ត្រូវ​ឆ្លងកាត់​នូវ​ដំណាក់​កាលសំខាន់ៗ​ពីរ​ គឺ រដ្ឋសភា​ជា​អ្នក​ចោទប្រកាន់ (Impeachment) ចំណែក​ព្រឹទ្ធសភា​ជា​អ្នក​ជំនុំជម្រះ (Trial) ដើម្បី​សម្រេច​ដកតំណែងប្រធានាធិបតី។

នៅ​ក្នុង​រដ្ឋសភា ការ​សម្រេច​ចោទប្រកាន់​ប្រធានាធិបតី​ត្រូវ​ឆ្លងកាត់​ការ​អនុម័ត​ដោយ​សំឡេង​ភាគច្រើន។ រដ្ឋសភា​អាច​ស្នើ​នូវ​ការ​ចោទប្រកាន់​លើ​ច្រើន​បទល្មើស ហើយ​​ក្នុង​ចំណោម​ការចោទប្រកាន់​អស់ទាំងនេះ ឲ្យ​តែ​មាន​ការចោទប្រកាន់​ណាមួយ​ត្រូវ​បាន​អនុម័ត​ដោយ​សំឡេង​ភាគច្រើន សំណុំរឿង​នេះ​នឹង​ត្រូវ​បញ្ជូន​ទៅ​ឲ្យ​ព្រឹទ្ធសភា​ជំនុំជម្រះ។ នៅ​ក្នុង​អំឡុង​ពេល​ដែល​ព្រឹទ្ធសភា​កំពុង​ជំនុំជម្រះ ប្រធានាធិបតី​នៅតែ​បន្ត​កាន់​តំណែង​ជា​ធម្មតា។

ដំណើរការ​ជំនុំជម្រះ​ប្រធានាធិបតី​នៅ​ក្នុង​ព្រឹទ្ធសភា​ត្រូវ​ធ្វើឡើង​នៅ​ក្នុង​រូបភាព​ប្រហាក់ប្រហែល​គ្នា​នឹង​ដំណើរការ​ជំនុំជម្រះ​របស់​តុលាការ​ព្រហ្មទណ្ឌ​ដែរ ដោយ​ប្រធានតុលាការ​កំពូល​ដើរតួនាទី​ជា​ប្រធាន​អង្គជំនុំជម្រះ តំណាង​រដ្ឋសភា​ដើរតួនាទី​ជា​រដ្ឋអាជ្ញា ចំណែក​សមាជិក​ព្រឹទ្ធសភា​ទាំងមូល​​គឺ​ជាគណៈវិនិច្ឆ័យ។ ដើម្បី​អាច​សម្រេច​ដក​តំណែង​ប្រធានាធិបតី​បាន ព្រឹទ្ធសភា​ត្រូវការ​សំឡេង​ភាគច្រើន​រហូត​ដល់​ទៅ ៦៧សំឡេង ក្នុង​ចំណោម​សមាជិក​ទាំង១០០រូប។

នីតិវិធី​នេះ​មានន័យ​ថា ការ​ដក​តំណែង​ប្រធានាធិបតី​​ទាមទារ​ជា​ចាំបាច់​ឲ្យ​មាន​ការ​ឯកភាពគ្នា​​ពី​សំណាក់​សភា​ទាំងពីរ ពីព្រោះ នៅ​ក្នុង​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​បាន​កំណត់​ថា មាន​តែ​រដ្ឋសភាមួយគត់​ដែល​មាន​សិទ្ធិ​ផ្តួចផ្តើម​គំនិត​បើ​កនីតិវិធី​ស៊ើបអង្កេត និង​​​អនុម័ត​លើ​ការ​ចោទប្រកាន់​ប្រធានាធិបតី​បាន។ បើ​គ្មាន​ការ​អនុម័ត​ពី​សំណាក់​រដ្ឋសភា​ទេនោះ ព្រឹទ្ធសភា​មិន​អាច​ផ្តួចផ្តើម​គំនិត​ដោយ​ខ្លួនឯង ដើម្បី​យក​ប្រធានាធិបតី​មក​ជំនុំជម្រះ ដើម្បី​ដក​តំណែង​បាន​នោះទេ។ ដូចគ្នា ប្រសិនបើ​រដ្ឋសភា​អនុម័ត​ចោទប្រកាន់​លើ​ប្រធានាធិបតី​រួចហើយ ក៏ប៉ុន្តែ ព្រឹទ្ធសភា​មិន​អនុម័ត​ដក​តំណែង​ប្រធានាធិបតី​ទេនោះ ប្រធានាធិបតី​នឹង​នៅតែ​បន្ត​កាន់​តំណែង​ដូចពីមុន​ដដែល៕


ចែករំលែក៖