សារព័ត៌មាន នគរវត្ត តែងតែនាំមុខគេជានិច្ច
ភ្នំពេញ ៖ អ្វីទៅជា «PONZI Scam» ? គ្រោងការណ៍ក្បត់ Ponzi គឺជាការក្លែងបន្លំវិនិយោគ ដែលចំណាយឲ្យទៅអ្នកវិនិយោគិនដែលកំពុងប្រតិបត្តិការ ជាមួយនឹងថវិកា ដែលបានប្រមូលពីអ្នកវិនិយោគិនថ្មីៗ។
អង្គការគ្រោងការណ៍ក្បត់នោះ ជានិច្ចកាលសន្យាជួយវិនិយោគលុយរបស់អ្នក និងបង្កើនប្រាក់ចំណេញខ្ពស់ ជាមួយនឹងហានីយភ័យទាបបំផុត ឬគ្មានហានីយភ័យ។
ប៉ុន្តែនៅក្នុងគ្រោងការណ៍ក្បត់/បន្លំ ជនក្លែងបន្លំ មិនបានវិនិយោគលុយ។ ជំនួសឲ្យ ពួកគេប្រើប្រាស់វា ដើម្បីចំណាយទាំងនោះ ដែលអ្នកបានវិនិយោគថ្មីៗនោះ និងអាចរក្សាខ្លះសម្រាប់ខ្លួនគេ។
ជាមួយនឹងប្រាក់ចំណូលបន្តិចបន្តួច ឬគ្មានសោះ គ្រោងការណ័ក្បត់/ក្លែងបន្លំ តម្រូវលំហូរថេរនៃលុយថ្មីៗ ដើម្បីបន្តចរន្តភាព។ នៅពេលវាក្លាយជាការទទួលការលំបាកក្នុងការជ្រើសរើសអ្នកវិនិយោគិនថ្មី ឬនៅពេលទទួលបានចំនួនយ៉ាងច្រើនលើសលុបនៃចំណាយរបស់អ្នកវិនិយោគិនកំពុងមាន នោះជនគ្រោងក្លែងបន្លំទាំងនោះ មានទំនោទៅរកការដួលរំលំ។
គ្រោងការណ៍ក្លែងបន្លំនេះ ត្រូវបានដាក់ឈ្មោះតាមលោក Charles Ponzi ដែលបានបោកបញ្ឆោតវិនិយោគិនក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ 1920 ជាមួយនឹងគម្រោងការរំពឹងទុកនៃតែមប្រៃសណីយ៍។
គ្រោងការណ៍ក្លែងបន្លំ “គឺទង់ក្រហម ឬ red flags”៖
គ្រោងការណ៍ក្លែងបន្លំជាច្រើន ចែករំលែកចរឹតលក្ខណៈរួម។ មើលទៅដូចសម្រាប់ជាសញ្ញាហាមឃាត់៖
ប្រាក់ចំណូលខ្ពស់ជាមួយនឹងហានិភ័យតិចតួច ឬគ្មាន។ រាល់ការវិនិយោគមានហានិភ័យខ្លះ ហើយការវិនិយោគដែលផ្តល់ផលចំណេញខ្ពស់ ជាធម្មតាមានហានិភ័យកាន់តែច្រើន។ មានការសង្ស័យខ្ពស់ចំពោះឱកាសវិនិយោគ “ធានា” ណាមួយ។
ផលចំណេញស្របគ្នាខ្លាំងពេក។ ការវិនិយោគមានទំនោរឡើងចុះតាមពេលវេលា។ មានការសង្ស័យអំពីការវិនិយោគដែលតែងតែបង្កើតផលវិជ្ជមានដោយមិនគិតពីលក្ខខណ្ឌទីផ្សារទាំងមូល។
ការវិនិយោគដែលមិនបានចុះបញ្ជី។ គ្រោងការណ៍ក្លែងបន្លំ Ponzi ជាធម្មតាពាក់ព័ន្ធនឹងការវិនិយោគដែលមិនត្រូវបានចុះឈ្មោះជាមួយ SEC ឬជាមួយនិយតកររដ្ឋ។ ការចុះឈ្មោះមានសារៈសំខាន់ ព្រោះវាផ្តល់ឱ្យអ្នកវិនិយោគនូវលទ្ធភាពទទួលបានព័ត៌មានអំពីការគ្រប់គ្រង ក្រុមហ៊ុន ផលិតផល សេវាកម្ម និងហិរញ្ញវត្ថុ។
អ្នកលក់ដែលគ្មានអាជ្ញាប័ណ្ណ។ ច្បាប់មូលបត្រសហព័ន្ធ និងរដ្ឋតម្រូវឱ្យអ្នកជំនាញ និងក្រុមហ៊ុនវិនិយោគត្រូវមានអាជ្ញាប័ណ្ណ ឬចុះបញ្ជី។ គម្រោងក្លែងបន្លំ Ponzi ភាគច្រើនពាក់ព័ន្ធនឹងបុគ្គលដែលមិនមានអាជ្ញាប័ណ្ណ ឬក្រុមហ៊ុនដែលមិនបានចុះបញ្ជី។
យុទ្ធសាស្ត្រសម្ងាត់ និងស្មុគស្មាញ។ ជៀសវាងការវិនិយោគ ប្រសិនបើអ្នកមិនយល់ពីពួកគេ ឬមិនអាចទទួលបានព័ត៌មានពេញលេញអំពីពួកគេ។
បញ្ហាជាមួយឯកសារ។ កំហុសក្នុងរបាយការណ៍គណនីអាចជាសញ្ញាមួយដែលថាមូលនិធិមិនត្រូវបានវិនិយោគដូចដែលបានសន្យា។
ការលំបាកក្នុងការទទួលបានការទូទាត់។ មានការសង្ស័យ ប្រសិនបើអ្នកមិនទទួលបានការទូទាត់ ឬពិបាកក្នុងការដកប្រាក់ចេញ។ អ្នកផ្សព្វផ្សាយគម្រោង Ponzi ពេលខ្លះព្យាយាមរារាំងអ្នកចូលរួមពីការដកប្រាក់ដោយផ្តល់នូវប្រាក់ចំណូលខ្ពស់ជាងសម្រាប់ការស្នាក់នៅ៕
ដោយ : អ៉ឹម វុត្ថា ទីប្រឹក្សាក្រសួងប្រៃសណីយ៍
