ព័ត៌មានទាន់ហេតុការណ៍៖

សង្គម​ហុងកុង​កំពុង​ពុះចែក​ជា​ពីរ ក្រោយរយៈពេល​ជាង​២០ឆ្នាំ ដែល​អង់គ្លេសសងទៅឲ្យ​ចិន?

ចែករំលែក៖

រូបភាព​នៃ​ក្បួនបាតុកម្ម​ រៀបចំ​ដោយ​ក្រុម​អ្នកប្រឆាំង​រដ្ឋអំណាចហុងកុង និង​ចិនដីគោក ហើយ​ក្បួនបាតុកម្ម​រៀបចំ​ដោយ​ក្រុម​អ្នកគាំទ្រ​រដ្ឋអំណាចហុងកុង និង​ចិនដីគោក​ពេល​នេះ ជា​សក្ខីកម្ម​មួយ​ដែល​បញ្ជាក់​ពី​ការ​បែកបាក់​សង្គម​ហុងកុង​ជា​ពីរ ។ កុំ​ថា​ឡើយ ​ដល់​ទៅ​អ្នក​ជិតខាង អ្នក​រួម​ការងារ ឬ​មួយ​ក៏​មិត្តភក្តិ សូម្បី​តែ​ក្នុង​ក្រុម​សមាជិក​គ្រួសារ​តែ​មួយ​ ក៏​យល់​ឃើញ និង​មាន​ជំហរ​ខុស​គ្នា​ដែរ ។ អ្នក​ខ្លះ​បាន​ចូលរួម​ជាមួយ​ក្រុម​បាតុករ​ប្រឆាំង​រដ្ឋអំណាច ហើយ​អ្នក​ខ្លះ​ទៀត​បាន​ចូលរួម​ជាមួយ​ក្រុមបាតុករ​គាំទ្រ​រដ្ឋអំណាច ។ ក្រុម​បាតុករ​គាំទ្រ​រដ្ឋអំណាច​ហុងកុង និង​ចិនដីគោក​មិន​យល់​ស្រប​តាម​ការ​ទាមទារ​របស់​ក្រុម​បាតុករ​អ្នកប្រជាធិបតេយ្យ និង​យល់​ថា ការ​ដែល​ហុងកុង​បាន​ស្គាល់​​ស្ថានភាព​រុងរឿង​ដូច​សព្វថ្ងៃ​ក៏​ដោយសារ​តែ​មាន​ការ​ជួយ​គាំទ្រ និង​ជ្រោមជ្រែង​ពី​រដ្ឋអំណាច​កណ្តាល​នៅ​ប៉េកាំង ។

នៅ​ត្រង់​ចំណុច​នេះ ក្រុម​អ្នកប្រជាធិបតេយ្យ​ក៏​បាន​យល់​ឃើញ​ដូច​គ្នា​ដែរ តែ​អ្វី​ដែល​ពួក​គេ​បន្ត​ទាមទារ​ចង់​បាន​ពេល​នេះ គឺ​សេរីភាព និង​ប្រជាធិបតេយ្យ​ដូច​ដែល​ហុងកុង​ធ្លាប់​ស្គាល់​នៅ​ក្នុង​ជំនាន់​អាណានិគមនិយម​អង់គ្លេស ពោល​មុន​នឹង​អង់គ្លេស​ប្រគល់​ហុងកុង​ទៅ​ឲ្យ​ចិន​ក្នុង​ឆ្នាំ ១៩៩៧ ។ អ្វី​ដែល​ពួក​អ្នក​ប្រជាធិបតេយ្យ​ចង់​បាន គឺ​សុំ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​ក្រុង​ប៉េកាំង​គោរព​តាម​គោលការណ៍​ដែល​ចិន​បាន​ចុះ​កិច្ចសន្យា​ជាមួយ​ប្រទេស​អង់គ្លេស ។ គឺ​ជា​គោលការណ៍​ប្រទេស​មួយ​ប្រព័ន្ធ​ពីរ​ដែល​ចិន​ត្រូវ​ទុក​ហុងកុង​ជា​ដែនដី​ស្វយ័ត​ទទួល​បាន​សេរីភាព​ពេញ​លេញ​រហូត​ដល់​ឆ្នាំ ២០៤៧ ។ តែ​ក្រុម​អ្នកប្រជាធិបតេយ្យ​មាន​អារម្មណ៍​ថា​បន្តិច​ម្តងៗ ចិន​ប៉េកាំង​ហាក់​កំពុង​ក្រសោប​យក​ហុងកុង​មក​គ្រប់គ្រង​យ៉ាង​ណែន​ក្នុង​ដៃ ដូច​យ៉ាង​តែងតាំង​ឥស្សរជន​របស់​ខ្លួន​សម្រាប់​ចូលរួម​បោះឆ្នោត​ជ្រើសរើស​ប្រមុខ​ដឹកនាំ​ហុងកុង​ជា​ដើម ។

ថ្មីៗ​នេះ​ទៀត លោកស្រី​ការី ឡាំ​ដែល​ជា​ប្រមុខ​ដឹកនាំ​ហុងកុង​មាន​ទំនោរ​រក​ចិន​បាន​ព្រាង​ច្បាប់​មួយ​ដើម្បី​បញ្ចូន​ជនសង្ស័យ​ហុងកុង​ទៅ​កាត់​ទោស​នៅ​ចិន ។ សេចក្តី​ព្រាងច្បាប់​មួយ​នេះ​ជា​ជា​ប្រភព​នៃ​ការ​ផ្ទុះ​បាតុកម្ម​របស់​ក្រុម​អ្នកប្រជាធិបតេយ្យ​តាំង​ពី​ខែ​មិថុនា​មក​ដល់​ពេល​នេះ ។ ប្រឈម​នឹង​ការ​បះបោរ លោកស្រី​ការី ឡាំ​បាន​ព្យួរ​សេចក្តីព្រាងច្បាប់​នេះ​វិញ តែ​ក្រុម​អ្នកប្រជាធិបតេយ្យ​បន្ត​ទាមទារ​ឲ្យ​លោកស្រី​កប់​ចោល​ជា​ស្ថាពរ ។

បាតុកររាប់ពាន់នាក់ បានប្រមូលផ្តុំ​គ្នា​កាលពីថ្ងៃទី១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៩ ជាការប្រមូលផ្តុំទ្រង់ទ្រាយធំ ស្ថិតនៅ​សួនឧទ្យាន Victoria ដើម្បីបង្ហាញថា សកម្មភាពរបស់ពួកគេ​ នៅតែមានការគាំទ្រ​ពីមហាជន ទោះបីអំពើហិង្សា​កើនឡើងក៏ដោយ ។ ការប្រមូលផ្តុំនេះ នាំឲ្យពន្យារពេល​ការដង្ហែក្បួន​មួយរបស់ក្រុមបាតុករ ស្ថិតនៅស្ថានីយ Tin Hau MTR នៅជិត​សួនឧទ្យាន Victoria ផងដែរ ដោយក្រុមបាតុករ​មានកាន់បដា និងស្រែក​ជាសំឡេង ។

រយៈពេល​១០សប្តាហ៍​មកហើយ​ បាតុកម្ម​នៅក្នុងទីក្រុងហុងកុង​បានអូសបន្លាយមកទល់ពេលនេះ ។ ក្រុមបាតុករ​មានពេលខ្លះប៉ះទង្គិចជាមួយ​ក្រុមប៉ូលិសបង្ក្រាបកុប្បកម្ម​ផងដែរ ។ ទីក្រុងសេដ្ឋកិច្ច​ទាំងមូល​ញាំញីទៅដោយ​ផ្សែងឧស្ម័ន​បង្ហូរទឹកភ្នែក ។

​កាលពីដើមសប្តាហ៍​កន្លងនេះ ក្រុមបាតុករ​បានបាតុកម្ម​បង្កឲ្យផ្អាកជើងហោះហើរ​ដឹកអ្នកដំណើរ​ក្នុងទីក្រុង និងបាន​ចាប់វាយដំច្រំធាក់​ទៅលើបុរស២នាក់​ ដោយចោទប្រកាន់ថា ជាអ្នកយកការណ៍​ឲ្យ​ចិនដីគោកថែមទៀតផង ។

បាតុកម្មរបស់បាតុករ​នៅថ្ងៃអាទិត្យ ជិតឧទ្យាន Victoria នោះ ​ទទួលបានការអនុញ្ញាតពីប៉ូលិស ។ ក្រុមអ្នករៀបចំបាននិយាយថា នេះជាបាតុកម្ម​«សមហេតុសមផល និងមិនមានអំពើហិង្សា» ហើយបាតុកម្មនៅពេលនេះ មានមនុស្សចូលរួមច្រើន​ជាងកាលពី​ខែមិថុនា និងខែកក្កដា នោះទៀត ។

ប៉ូលិសបានអនុញ្ញាតឲ្យបាតុករ​ប្រមូលផ្តុំគ្នា ប៉ុន្តែមិនអនុញ្ញាត​ឲ្យ​ដើរដង្ហែក្បួនឡើយ ។ ការហាមប្រាមរបស់ប៉ូលិស​មិនឲ្យមានបាតុកម្ម​កាលពីគ្រាមុន នាំឲ្យមានការប៉ះទង្គិច​រវាងប៉ូលិសបង្ក្រាបកុប្បកម្ម​ និងក្រុមបាតុករ ។

លោកស្រី Bonnie Leung អ្នកនាំពាក្យ​រណសិរ្ស​សិទ្ធិមនុស្សស៊ីវិល ថ្លែងថា «មនុស្សកាន់តែច្រើន​ឡើងបានចូលរួម… យើងសង្ឃឹមបង្ហាញទៅកាន់ពិភពលោក​ថា ពលរដ្ឋហុងកុង​នឹងមានសន្តិភាពពេញលេញ» ។

បាតុករម្នាក់ឈ្មោះ Ray Cheung អាយុ៣០ឆ្នាំ​បាននិយាយប្រាប់ប្រភព AFPថា ខ្ញុំសង្ឃឹមថា មនុស្សជាច្រើន​អាចបោះជំហានទៅមុខបាន ។ យើងបានព្យាយាម​ជាច្រើនដង​ជាមួយវិធីសាស្ត្រសន្តិភាព… ខ្ញុំពិតជាសង្ឃឹមថា រដ្ឋាភិបាល​អាចនឹងស្តាប់យើង ។

វិបត្តិនយោបាយ​ដែលមិនធ្លាប់មានពីមុនមកនៅហុងកុងនេះ កើតឡើងដោយសារតែការប្រឆាំង​គម្រោង​អនុម័តច្បាប់បត្យាប័ន​ទៅកាន់ចិនដីគោក ។ ប៉ុន្តែ​ ចាប់តាំងពីពេលនោះ​មក ការតវ៉ា​បានក្លាយទៅជាការទាមទារ​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​ពេញលេញ​នៅក្នុងទីក្រុងពាក់កណ្តាលស្វ័យភាពនេះទៅវិញ ។

ស្ថិតក្រោមកិច្ចព្រមព្រៀង​ដែលបានចុះហត្ថលេខាជាមួយ​ចក្រភពអង់គ្លេស, រដ្ឋាភិបាលចិន​ដីគោក​បានយល់ព្រម​ឲ្យហុងកុង​រក្សាសិទ្ធិសេរីភាពពិសេស​ ពេលដែលហុងកុង​ប្រគល់ត្រឡប់​មកចិន​ក្នុងឆ្នាំ១៩៩៧ ។

បាតុកម្ម​ក្រោម​ទ្រង់ទ្រាយ​ធំ​ក្នុង​ថ្ងៃ​អាទិត្យ ទី១៨ សីហាត្រូវ​បាន​គេ​ចាត់​ទុក​ជា​ថ្ងៃ​សាកល្បង​កម្លាំង​រវាង​ក្រុម​បាតុករ​អ្នក​ប្រជាធិបតេយ្យ​ប្រឆាំង​រដ្ឋអំណាច​ហុងកុង និង​ក្រុម​បាតុករ​អ្នក​គាំទ្រ​រដ្ឋអំណាច​ហុងកុង និង​រដ្ឋអំណាច​ក្រុង​ប៉េកាំង ។ តាំង​ពី​ថ្ងៃ​សៅរ៍ ទី១៧ សីហា ក្បួន​បាតុកម្ម​របស់​ក្រុម​អ្នក​គាំទ្រ​រដ្ឋអំណាច​ហុងកុង និង​មាន​ទំនោរ​រក​ចិនដីគោក​បាន​រៀបចំ​ឡើង​ដំណាល​គ្នា​នឹង​ក្បួនបាតុកម្ម​របស់​ក្រុម​អ្នក​ប្រឆាំង​រដ្ឋអំណាច​ហុងកុង និង​ចិនប៉េកាំង ។ ក្រៅ​ពី​នៅ​ទឹកដី​ហុងកុង បាតុកម្ម​រវាង​អ្នកប្រឆាំង និង​អ្នកគាំទ្រ​ក៏​ត្រូវ​បាន​សហគមន៍​ចិន​នៅ​បរទេស​រៀបចំ ដូច​យ៉ាង​នៅ​ក្នុង​ទីក្រុង​ប៉ារីស ប្រទេស​បារាំង ទីក្រុង​ឡុងដ៏ ប្រទេស​អង់គ្លេស និង​នៅ​ទីក្រុង​មួយ​ចំនួន​ក្នុង​ប្រទេស​កាណាដា ដូច​ជា Toronto Calgary និង Vancouver ។

ក្នុង​បាតុកម្ម​ថ្ងៃ​អាទិត្យ ទី១៨ សីហា​នេះ​ដែរ គ្រប់​គ្នា​កំពុង​រង់ចាំ​មើល​ជំហរ​របស់​រដ្ឋអំណាច​ចិនដីគោក​ដែល​បន្ត​ធ្វើ​ជា​អ្នក​ទស្សនា និង​បាន​ត្រឹម​សម្តែង​សាច់​ដុំ​តាម​រយៈ​ការ​បង្ហាញ​គ្រឿងសពា្វវុធ រថក្រោះ និង​ការ​ហ្វឹកហាត់​កម្លាំងទាហាន​នៅ​ក្នុង​ទីក្រុង Shenzhen ដែល​មាន​ព្រំដែន​ជាប់​ហុងកុង ។ រហូត​មក​ដល់​ពេល​នេះ រដ្ឋអំណាច​ក្រុង​ប៉េកាំង​កំពុង​បន្ត​ទុក​ឲ្យ​កម្លាំង​ប៉ូលិស​ហុងកុង​ជា​អ្នក​ដោះស្រាយ​ស្ថានការណ៍ ។ តែ​គេ​មិន​ដឹង​ថា តើ​ភាព​អត់ធ្មត់​របស់​ក្រុង​ប៉េកាំង​នឹង​បន្ត​មាន​ដល់​ពេល​ណា​ទេ ។ បើ​តាម​មើល​ទៅ អ្វីៗ​វា​អាស្រ័យ​លើ​ស្ថានភាព​ជាក់ស្តែង​នៅ​ក្នុង​ក្បួនបាតុកម្ម ។ ជា​ទូទៅ អ្នករៀបចំ​បាតុកម្ម​តែង​ប្រកាស​ជា​បាតុកម្ម​សន្តិវិធី និង​អហិង្សា តែ​ចុង​បញ្ចប់​មាន​បង្កប់​ដោយ​ការ​ប្រឈម​មុខ​គ្នា​យ៉ាង​ហិង្សា​រវាង​បាតុករ និង​កម្លាំង​ប៉ូលិស៕


ចែករំលែក៖