បណ្តាប្រទេសលោកខាងលិច បានដាក់ទណ្ឌកម្ម ហាមប្រាមប្រទេសដែលជាសត្រូវរបស់ខ្លួនផលិតបរមាណូ តែប៉ុណ្ណោះ ដូចជាអ៊ីរ៉ង់ កូរ៉េខាងជើង ឬវេណេហ្ស៊ុយអេឡា ហើយកន្លងមក មានអ៊ីរ៉ាក់ លីប៊ីជាដើម តែប្រទេសដែលបានព្រមព្រៀង ជាមួយអាមេរិក មិនផលិតបរមាណូ ត្រូវអាមេរិកវាយខ្ទេចអស់ហើយ។
ប្រទេសជាសត្រូវ ផលិតបរមាណូ គឺជារឿងខុសច្បប់ មិនអាចលើកលែង តែប្រទេសជាមិត្តដូចជាអ៊ីស្រាអែល លោកខាងលិចបែរជាធ្វើមិនដឹងទៅវិញ។នៅពេលនេះ អ៊ីស្រាអែល បានសាកល្បងមីស៊ីលប្រភេទថ្មី Jericho អាចបំពាក់ក្បាល់គ្រាប់បរមាណូបានធ្វើឲ្យអ៊ីរ៉ង់ បង្កើនល្បឿននៃការចម្រើនសារធាតុអ៊ុយរ៉ានីញ៉ូម។
រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអ៊ីរ៉ង់ Mohammad Javad Zarif បាន បង្ហាញ ក្តីបារម្ភយ៉ាងខ្លាំង ដោយលោកបានប្រកាសថា រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងតេអ៊ីរ៉ង់មានក្តីបារម្ភពីការសាកល្បង មីស៊ីលបរមាណូរបស់អ៊ីស្រាអែល ដែលមានគោលដៅ សម្តៅទៅលើប្រទេសអ៊ីរ៉ង់។
រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអ៊ីរ៉ង់ ក៏បានថ្កោលទោសយ៉ាងខ្លាំង ដល់បណ្តាប្រទេសលោកខាងលិច ក្នុងនោះមាន អាមេរិក អាល្លឺម៉ង់ បារាំង មិនដែលថ្កោលទោសដល់សកម្មភាព ផលិតបរមាណូមីស៊ីលឆ្លងទ្វីបរបស់អ៊ីស្រាអែលនោះឡើយ តែបែរជាមកថ្កោលទោសអ៊ីរ៉ង់ដែលមិនមានអាវុធបរមាណូទៅវិញ។
មីស៊ីល Jericho បានអភិវឌ្ឍន៍៣ដំណាក់កាលមកហើយ ការចាប់ផ្តើមផលិតលើកដំបូង នៅអំឡុងឆ្នាំ១៩៧០ អាចវាយប្រហារបានចម្ងាយ៥០០គីឡូម៉ែត្រ បំពាក់ក្បាល់គ្រាប់ទម្ងន់៤៥០គីឡូក្រាម។ ដំណាក់កាលទីពីរ អំឡុងឆ្នាំ១៩៨០ វិវឌ្ឍកាន់តែទំនើបទំនើបជាងមុន ដោយបាញ់បានចម្ងាយដល់ទៅ៣៥០០គីឡូម៉ែត្រ។
ដំណាក់កាលទី៣ អំឡុងឆ្នាំ២០០០ មីស៊ីល Jericho ត្រូវបានអភិវឌ្ឍន៍ទៅជា Jericho-3អាចវាយប្រហារគោលដៅក្នុងចម្ងាយដល់ទៅ៦៥០០គីឡូម៉ែត្រ។ ប្រភពព័ត៌មានខ្លះបានលើកឡើងថាមីស៊ីលខាងលើ បាញ់បានចម្ងាយដល់ទៅ១១.៥០០គីឡូម៉ែត្រ។
អំពីគ្រាប់បែក បរមាណូ អ៊ីស្រាអែល មិនបានបដិសេធថាខ្លួនមានឬអត់មាននោះឡើយ។ ចាប់តាំងពីអ៊ីស្រាអែលបង្កើតប្រទេសនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៤៨ មេដឹកនាំពេលនោះលោក Ben Gurion ប្រកាសថាអ៊ីស្រាអែលចាំបាច់ត្រូវតែមានបរមាណូ ទើបអាចការពារសន្តិសុខ របស់ខ្លួនបាន។តាំងពីពេលនោះមកអ៊ីស្រាអែលបានបង្កើនការផលិតគ្រាប់បែកបរមាណូដោយទទួលបានការជួយជ្រោមជ្រេងពីប្រទេសមហាអំណាចក្នុងនោះមាន បារាំង អង់គ្លេស អាមេរិក ជាដើម។
បច្ចុប្បន្នចំនួនក្បាលគ្រាប់បរមាណូរបស់អ៊ីស្រាអែលមិនទាន់ច្បាស់នោះឡើយ ប៉ុន្តែក្រុមចារកិច្ចរុស្ស៊ីបានបញ្ជាក់ថា អ៊ីស្រាអែល មានគ្រាប់បែកបរមាណូ ពី១០០-២០០គ្រាប់។
ក្រុមអ្នកឯកទេសវិភាគបានលើកឡើងថា អ៊ីស្រាអែលមានមីស៊ីលឆ្លងទ្វីងអាចបំពាក់ក្បាល់គ្រាប់បរមាណូជាច្រើន និងក្បាលគ្រាប់បរមាណូប្រមាណជិត២០០គ្រាប់ ចំណែកអ៊ីរ៉ង់ វិញ មិនទាន់ទាំងមានមីស៊ីលឆ្លងទ្វីប និងគ្រាប់បែកបរមាណូ(សូម្បីតែមួយជំហៀង) ប៉ុន្តែអាមេរិក អ៊ីស្រាអែល និងបណ្តាប្រទេសលោកខាងលិច បារម្ភទៅហើយចងតែវាយប្រហារអ៊ីរ៉ង់។
តើប្រទេសលោកខាងលិច មានគោលដៅអ្វីទៅលើប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ទើប ប្តេជ្ញាទប់ស្កាត់ប្រទេសនេះមានបរមាណូ ? បើអ៊ីរ៉ង់មានបរមាណូនោះ គោលដៅវាយប្រហារគ្មានអ្វីក្រៅពីប្រទេស អីរ៉ង់ ដូច្នេះហើយ អីស្រាអែល និងអាមេរិក បានប្តេជ្ញាទប់ស្កាត់អ៊ីរ៉ង់ផលិតបរមាណូ។
ពេលថ្មីៗនេះ ក្រុមចារកម្មអ៊ីស្រាអែល បានវាយតម្លៃថា នៅចុងឆ្នាំ២០២០នេះអ៊ីរ៉ង់ និង មានសារធាតុអ៊ុយរ៉ានីញ៉មចម្រើនរួចយ៉ាងតិច៤០ គីឡូក្រាម គឺគ្រាប់គ្រាន់សម្រាប់ផលិត គ្រាប់បែកបរមាណូ១គ្រាប់។
ក្រុមចារកម្មអ៊ីស្រាអែលបញ្ជាក់ថា បើទោះបីអ៊ីរ៉ង់ផលិតបានគ្រាប់បែកបរមាណូ ប៉ុន្តែប្រទេសនេះ មិនទាន់មានមីស៊ីលដែលអាចបំពាក់ក្បាលគ្រាប់បរមាណូនោះឡើយ។ ដូច្នេះអ៊ីរ៉ង់ត្រូវចំណាយពេលយ៉ាងតិច២ឆ្នាំទៀតទើបអាចសម្រេចគោលដៅ មីស៊ីលបំពាក់បរម៉ាណូបាន។
ប្រភពព័ត៌មានពីអ៊ីស្រាអែលបានឲ្យដឹងថាបច្ចុប្បន្នអ៊ីរ៉ង់ចម្រើនសារធាតុអ៊ុយរ៉ានីញ៉មនៅកម្រិត៤ភាគរយនៅឡើយទេ។ ដល់ពាក់កណ្តាលឆ្នាំ២០២០ និងកើនឡើងដល់២០ ភាគរយ ហើយនៅចុងឆ្នាំ និងកើនឡើងដល់ទៅ៧០-៩០ភាគ អាចផលិតគ្រាប់បែកបរមាណូបាន។ ចំណែកមីស៊លបំពាក់ក្បាល់គ្រាប់បរមាណូ គឺអ៊ីរ៉ង់ មិនទាន់មាននោះឡើយ។ ដូច្នេះអ៊ីរ៉ង់ អាចលួចលាក់ផលិតមីស៊ីលឆ្លងទ្វីប បំពាក់ក្បាល់គ្រាប់បរមាណូ ក្នុងពេលព្រមគ្នា ទើបអាចសម្រេច ជោគជ័យនៅចុងឆ្នាំ២០២០នេះ។
កន្លងមកប្រធានាធិបតីអាមេរិក ដូណាលត្រាំបានប្រកាសថា អ៊ីរ៉ង់ មិនអាចមានគ្រាប់បែបបរមាណូជាដាច់ខាត បើលោកនៅកាន់អំណាចនោះ។ក្រុមអ្នកឯកទេសវិភាគបានលើកឡើងថាអ៊ីរ៉ង់ អាចនឹងបង្កើនការផលិតអាវុធបរមាណូ ដើម្បីការពារខ្លួនប្រកបដោយប្រសិទ្ធិភាពបំផុត ក្នុងពេលដែលប្រទេសនេះ កាន់តែតានតឹងជាមួយអាមេរិក ៕