(តពីលេខមុន) លោភៈ និងទោសៈ រមែងកើតឡើងចំពោះបុគ្គលម្នាក់ៗ តាមអធ្យាស្រ័យរៀងៗ ខ្លួន ដែលបុគ្គលមានចិត្តជាប់ដោយកិលេស ចំពោះវត្ថុនោះ សត្វនោះ អារម្មណ៍ណាមួយនោះការងារណាមួយនោះ តាមបែបល្ងង់ខ្លៅ។ បញ្ញាកើតឡើងខណៈណា រមែងោញាំងចិត្តគំនិតឲ្យមើលឃើញតែប្រយោជន៍ពិត ... Read More »
រឿងព្រេងនិទាន & ប្រវត្ដិសាស្រ្ដខ្មែរ
ធម៌ និងការគ្រប់គ្រងសង្គម(តពីលេខមុន)
(តពីលេខមុន) បញ្ញា គឺជាអកុសលធម៌ពិត បុគ្គលកាលមានបញ្ញាអាចសង្កេតឃើញថា ការចិត្តកើតឡើងបុគ្គលឥតបញ្ញារមែងមានកាយកម្ម វចីកម្ម មនោកម្ម ឲ្យប្រព្រឹត្តទៅរកការងារ ឬអារម្មណ៍ណាមួយនោះ ទៅតាមតែកម្លាំងចិត្តប្រាថ្នាចង់បាន ចិត្តជាប់ជំពាក់ ចិត្តស្រលាញ់សប្បាយត្រេកត្រអាលនោះប៉ុណ្ណោះ តែទោះចិត្តក៏យ៉ាងដូច្នោះដែរ។ ចំណែកឯហេតុបច្ច័យនៃធម៌ពិតបុគ្គលគ្មានបញ្ញាឥតបានដឹងទាំងអស់ ទើបជាលទ្ធផលបុគ្គលបានទទួលនូវសេចក្តីទុក្ខ ... Read More »
ធម៌ និងការគ្រប់គ្រងសង្គម(តពីលេខមុន)
(តពីលេខមុន) * អំពីធម៌ និងបច្ចេកវិជ្ជា ចំណោទបញ្ហាចំពោះមនុស្សលោក គឺនៅត្រង់មិនមានជំនឿថានឹងយកធម៌មកអនុវត្តក្នុងការគ្រប់គ្រងសង្គមដូចព្រះពុទ្ធដែលបានសម្តែងទុកនោះឡើយអាស្រ័យមានទស្សនៈដូចខាងក្រោម÷ – ធម៌ជាសភាវៈដ៏មានអាថ៌កំបាំង ដែលអ្នកប្រាជ្ញធំៗនៅលើលោកហាក់មិនទាន់ស្រាវជ្រាវសិក្សារកឃើញ អំពីនិយមន័យដ៏ជាក់លាក់ចំពោះពាក្យមួយមាត់នេះនៅឡើយ។ – ... Read More »
ធម៌ និងការគ្រប់គ្រងសង្គម(តពីលេខមុន)
(តពីលេខមុន) ដែលហៅថាធម៌ ជាគុណដ៏ប្រសើរបំផុតសម្រាប់ដោះស្រាយបញ្ហាទាំងឡាយដែលកំពុងកើតមាន ថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលៗនៅលើសាកលលោក កាលបើយកធម៌ជាអធិបតីគិតយ៉ាងនេះថា បើនឹងបោះបង់រោងចក្រឧស្សាហកម្មចោល ការបដិវត្តន៍យ៉ាងនេះនឹងមានបញ្ហាប្រឈមជាច្រើនណាស់ បើនឹងរុលទៅមុខបន្តក៏នឹងប្រឈមមុខចំពោះបញ្ហាថាមពល វត្ថុធាតុដើម ទីផ្សារ។ ប្រទេសដែលមានរោងចក្រសំខាន់ៗធុនធ្ងន់សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍនៅក្នុងស្រុក កាលពួកគេយល់ច្បាស់អំពីធម៌ចម្រើន និងធម៌វិនាសបានពិតប្រាកដ ពួកគេនឹងមានការយោគយល់គ្នាអំពីផលប្រយោជន៍រួមជាក់ជាមិនខាននៅពេលនោះការប្រឈមមុខដាក់គ្នាអំពីបញ្ហាសង្រ្គាមលោកនិងអាចដោះស្រាយបានជាពុំខានអាស្រ័យតែព្រះពុទ្ធបានទ្រង់សម្តែងបញ្ហានេះទុកជាមុនជាហេតុនាំឲ្យពិភពលោកបានយល់ដឹងបញ្ហានេះមុន ... Read More »
ធម៌ និងការគ្រប់គ្រងសង្គម(តពីលេខមុន)
(តពីលេខមុន) * ធម៌ជាគុណវិសេសក្នុងការគ្រប់គ្រងសង្គម បញ្ហាវិបត្តិធម្មជាតិទុកសោកភ័យអាសន្នរបស់មនុស្សតាំងពីអតីតកាល ក៏ដូចបច្ចុប្បន្ន និងទៅអនាគតដ៏វែងឆ្ងាយទៀត តាមការសម្តែងទុករបស់ព្រះពុទ្ធ គឺសុទ្ធតែទាក់ទងទៅនឹងធម៌នេះទាំងអស់។ សួរថា តើទុកឲ្យវាបាត់ធម្មជាតិគ្រោះទុរ្ភឹក្សចុងក្រោយសង្រ្គាមលោក កើតឡើងតាមការព្យាករណ៍របស់ព្រះពុទ្ធ ទើបពិភពលោកចាប់ផ្ដើមយកធម៌ទុកជាមាគ៌ាដឹកនាំជាអាខាងក្រោយខណៈដែលលោកនេះរលាយអស់ ... Read More »
ធម៌ និងការគ្រប់គ្រងសង្គម(តពីលេខមុន)
(តពីលេខមុន) ផ្អែកតាមមេរៀនប្រវត្តិសាស្ត្រនៃការគ្រប់គ្រងលោកនេះ តាំងពីបឋមកប្ប មកដល់បច្ចុប្បន្នការគ្រប់គ្រងដែលប្រកបដោយធម៌ដ៏ប្រសើរ ញ៉ាំងប្រជុំជនឲ្យដល់នូវភាពរុងរឿងគ្រប់ប្រការនោះ គឺស្ដេចចក្រពត្តិពីព្រេងនាយមានចក្ខុវិស័យនយោបាយដូចខាងក្រោម÷ – ធម៌គឺជាស្ថាប័ននយោបាយកំពូលដែលត្រូវបង្កើតឡើងដើម្បីបណ្ដុះបណ្ដាលនៅបញ្ញាញាណទិព្វ គ្របដណ្ដប់ទៅលើគ្រប់វិស័យសង្គមនៅក្នុងដែន ឲ្យស្គាល់ច្បាស់នូវហេតុពិត គោរពនូវហេតុ បូជានូវហេតុ យកហេតុពិតជាទង់ជ័យ យកហេតុពិតទុកជាអធិបតីដោះស្រាយបញ្ហាទៅតាមហេតុពិត ... Read More »
ធម៌ និងការគ្រប់គ្រងសង្គម(តពីលេខមុន)
(តពីលេខមុន) កាលបើមនុស្សមានអាយុ ៨ ម៉ឺ៊នឆ្នាំ ព្រះដ៏មានព្រះភាគទ្រង់ព្រះនាម មេតេយ្យ នឹងកើតក្នុងលោក ទ្រង់ឆ្ងាយចាកកិលេស ទ្រង់ត្រាស់ដឹងនូវញេយ្យធម៌ទាំងពួងដោយប្រពៃដូចតថាគតក្នុងកាលឥឡូវនេះដែរ។ ឯព្រះបាទសង្ខចក្រនិងអនុវត្តនូវចក្រពត្តិប្រវត្តិ រួចចេញសាងផ្នួសក្នុងសំណាក់ព្រះមេតេយ្យជាអរហន្តសម្មាសម្ពុទ្ធនោះ ដោយគេចចេញទៅមួយអង្គឯង ព្យាយាមដុតកំដៅកិលេស មានហឫទ័យឆ្ពោះទៅរកព្រះនិព្វាន ... Read More »
ធម៌ និងការគ្រប់គ្រងសង្គម(តពីលេខមុន)
(តពីលេខមុន) កាលបើមនុស្សមានអាយុ ១០ ឆ្នាំ រសជាតិដ៏ប្រសើរទាំងនេះគឺទឹកដោះថ្លា ទឹកដោះខាប់ ប្រេងទឹកឃ្មុំ ទឹកអំពៅ អំបិល នឹងបាត់ទៅ…ស្មៅគែលលក និងជាភោជន៍ដ៏ប្រសើរដូចនៅក្នុងកាលឥឡូវនេះ មានបាយ ស្រូវសាលីលាយដោយសាច់ជាភោជន៍ក៏ប្រសើរយ៉ាងនោះដែរ។ ពេលនោះអកុសលកម្មបថនិងចម្រើនឡើងកុសលកម្មបទ ... Read More »
ធម៌ និងការគ្រប់គ្រងសង្គម(តពីលេខមុន)
(តពីលេខមុន) * ការមិនអភិវឌ្ឍន៍វិស័យសេដ្ឋកិច្ចរបស់ស្តេចចក្រទី៧ : ស្តេចចក្រទី២…ទី៣…ទី៤…ទី៥…ទី៦ សុទ្ធតែមានវត្តប្រតិបត្តិយ៉ាងនេះទាំងអស់ ដោយឡែកតែរាជបុត្រស្ដេចចក្រទី ៧ ក្រោយរាជបុរសទូលប្រាប់ថាចក្កតន៍ជាទិព្វបាត់ចាកទីហើយ ទ្រង់មិនសប្បាយព្រះទ័យ តែក៏មិនទៅទូលសួរព្រះរាជឥសីជាបិតា គឺទ្រង់ប្រៀនប្រដៅអ្នកជនបទ ពួកពលពួករាជបុរស តាមតែយោបល់ផ្ទាល់ខ្លួន…អ្នកជនបទក៏មិនចម្រើនស្មើមុនដូចការស្ដេចទាំងឡាយជាន់ដើម។ ... Read More »
សង្ខេបអត្ថន័យព្រះរាជពិធីច្រត់ព្រះនង្គ័ល
តាមជំនឿនិងទំនៀមរបស់ខ្មែរយើងពីយូរលង់មកហើយ ព្រះរាជពិធីច្រត់ព្រះនង្គ័ល ត្រូវបានប្រារព្ធធ្វើឡើង ជារៀងរាល់ឆ្នាំ នៅក្នុងថ្ងៃ៤រោច ខែពិសាខ ឯវាលព្រះស្រែ ឬវាលមេរុ ស្ថិតនៅពីខាងជើង នៃព្រះបរមរាជវាំងសព្វថ្ងៃ នៅរាជធានីភ្នំពេញ ។ ប៉ុន្តែ ឆ្នាំខ្លះគេធ្វើនៅតាមខេត្តដែរ បន្ទាប់ពីគេដឹងថាពិធីនេះមានប្រវត្តិដ៏យូរលង់ណាស់មកហើយ ... Read More »
ធម៌ និងការគ្រប់គ្រងសង្គម(តពីលេខមុន)
(តពីលេខមុន) រាជបុត្រឡើងសោយរាជ្យបាន ៧ ថ្ងៃ ចក្ករ័តន៍ជាទិព្វក៏បាត់ទៅព្រះរាជាក៏យាងទៅដណ្តឹងសួរព្រះរាជឥសីបិតា ៗ ទ្រង់ត្រាស់នឹងព្រះរាជបុត្រ ទើបនឹងមុទ្ធាភិសេកថា ម្នាលបា! កាលបើចក្ករ័តន៍ជាទិព្វបាត់ទៅ អ្នកកំមានសេចក្តីតូចចិត្តឡើយ ព្រោះថាចក្ករ័តន៍ជាទិព្វនោះមិនមែនជាមរតកមិនមែនជាមរតកដែលមានមកអំពីបិតារបស់អ្នកទេខណ្ឌចូលអ្នកអនុវត្តន៍នូវធម៌របស់ស្ដេចចក្រពត្តិដ៏ប្រសើរ នោះចក្ករ័តន៍ជាទិព្វមានកាំមួយពាន់ ព្រមទាំងខ្នងក្នុងកង់ ព្រមទាំងដុំ ... Read More »
ធម៌ និងការគ្រប់គ្រងសង្គម(តពីលេខមុន)
(តពីលេខមុន) * ការគ្រប់គ្រងដោយធម៌របស់ស្តេចចក្រពត្តិព្រេងនាយ÷ ប្រព័ន្ធនយោបាយធម្មាធិបតេយ្យរបស់ស្ដេចចក្រពត្តិព្រះនាមទល្ហនេមិពីព្រេងនាយដែលមានចែងទុកក្នុងគម្ពីរព្រះត្រៃបិដកភាគ ១៨ សូមធ្វើសេចក្តីសង្ខេបដូចខាងក្រោម÷ សម័យមួយ ព្រះមានព្រះភាគទ្រង់គង់នៅក្នុងដងព្រៃជិតមាតុលានគរក្នុងដែនមគធៈ ទ្រង់ត្រាស់នឹងភិក្ខុទាំងឡាយថា ម្នាលភិក្ខុ ចូរអ្នកមានធម៌ជាទីពឹងពុំមានរបស់អ្វីជាទីពឹងឡើយ អ្នកទាំងឡាយចូរតាំងសតិដើម្បីរលឹកនិងពិចារណានូវកាយវេទនាចិត្តធម៌ជាប្រក្រតី មានព្យាយាមជាគ្រឿងដុតកំដៅលះនូវកិលេសនិងប្រាជ្ញាដឹងសព្វ ... Read More »
ធម៌ និងការគ្រប់គ្រងសង្គម(តពីលេខមុន)
(តពីលេខមុន) ៣.ធម៌ជារបបគ្រប់គ្រងសង្គម÷ មនុស្សទោះបីបានដឹងថា វិបត្តិចំណីអាហារកើតឡើងដោយសារអកុសលធម៌ កាលកាយទុច្ចរិត វចីទុច្ចរិតកើតឡើងក្នុងលោកពួកគេបាននាំគ្នាស្ដីបន្ទោសដាក់អាជ្ញាចំពោះអ្នកមានធម៌លាមក ប៉ុន្តែពួកគេនៅតែមិនអាចដោះស្រាយបញ្ហានេះបាន។ ពួកគេបានប្រជុំគ្នាស្វែងរកសត្វដែលជាអ្នកមានរូបល្អ គួររមិលមើល គួរជ្រះថ្លាមានសក្តិធំជាងពួកគេដើម្បីសន្មតតែងតាំងឲ្យជាអធិបតីដឹកនាំដាក់អាជ្ញាជំនួសពួកគេ ដល់ពួកជនដែលមានធម៌លាមកឱ្យធ្វើជាអធិបតីនៃស្រែដើម្បីញ៉ាំងឲ្យពួកគេពេញចិត្តឲ្យរីករាយដោយការចាត់ចែងដឹកនាំជំនួសពួកមនុស្សដែលជាអ្នកធ្វើនូវកុសលធម៌វិញ។ ព្រោះហេតុនេះឯងទើបពាក្យខត្តិយៈ ខត្តិយៈរាជា រាជកើតមានតាំងពីបឋមកប្បកាលរៀងមកចុងក្រោយរបបគ្រប់គ្រងក៏បានកើតឡើងក្នុងលោក។ ... Read More »
ធម៌ និងការគ្រប់គ្រងសង្គម(តពីលេខមុន)
(តពីលេខមុន) ង.អន្តរកម្មរវាងធាតុ និងធាតុ÷ ទោះបីព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធបានសម្ដែងថា រូបធាតុនិងវិញ្ញាណធាតុជាសភាវៈពីរដោយឡែកពីគ្នាក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែតាមពិតជាក់ស្ដែងធាតុទាំង២នេះ មិនអាចបំបែកពីគ្នាបានឡើយ ព្រោះការកើតឡើងនៃវិញាណធាតុ អាស្រ័យមានរូបធាតុកើតឡើងជាខាងដើមដោយពិត។ ធម្មជាតិទាំងឡាយដែលបង្កើតមកបានជាស្ថានប្រព័ន្ធ ព្រមទាំងមនុស្សជាតិដែលកើតឡើងពីផលនៃកម្ម សុទ្ធតែជាសភាវៈមានជីវិតមានវិញ្ញាណធាតុដូចគ្នា គ្រាន់តែវិញ្ញាណធាតុរបស់មនុស្ស ... Read More »
ធម៌ និងការគ្រប់គ្រងសង្គម(តពីលេខមុន)
(តពីលេខមុន) វិញ្ញាណធាតុកើតឡើងដំបូងជាសភាវៈបរិសុទ្ធកាល លោភៈ ទោសៈ មោហៈ កើតរលត់ជាមួយរមែងមិនបរិសុទ្ធដូចដើម សម្គាល់បានថា បុគ្គលមិនបរិសុទ្ធ។ កិលេសជាសភាវៈដែលក្តៅ កាលកើតរលត់ជាមួយនឹងចិត្តក៏រមែងនាំឲ្យចិត្តត្រជាក់ប្រែទៅជាក្តៅធម្មតា។ ចិត្តក្តៅរមែងញ៉ាំងកាយកម្ម វិចីកម្ម ឲ្យប្រព្រឹត្តទៅយ៉ាងក្តៅជាធម្មតា។ កិលេសជារបស់ក្តៅរមែងកើតឡើងបានអាស្រ័យមោហៈ ជាសភាវៈមិនដឹង ... Read More »
ធម៌ និងការគ្រប់គ្រងសង្គម(តពីលេខមុន)
(តពីលេខមុន) ឃ.សង្គមជីវិតរបស់មនុស្សជាតិ÷ ការសិក្សាបានបង្ហាញឲ្យឃើញថា ទីស្ថានបរិសុទ្ធសម្រាប់ការកើតឡើងនិងរស់នៅរបស់ពួកសត្វដែលបរិសុទ្ធដោយធម៌ ទើបការអាភស្សរព្រហ្មចុះមកកាន់ភាពជាមនុស្សៗក៏លែងបរិសុទ្ធនាំឲ្យសភាវៈបរិសុទ្ធកើតមានឯងៗនៅលើផែនដី មនុស្សក៏សាបសូន្យអស់ទៅជាហេតុនាំឲ្យមនុស្សដែលមិនបរិសុទ្ធនោះភ័យខ្លាចចំពោះបញ្ហាស្បៀងជាទិព្វ ដុះឯហបង្កើតបានជាទំនាស់នៅក្នុងសង្គមកាន់តែធំឡើងៗ កាន់តែស្មុគស្មាញរកទីបំផុតគ្មានអាស្រ័យតែអាសវកិ្កលេសកាន់តែចម្រើនឡើងជាលំដាប់ រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ។ ការស្វែងយល់អំពីហេតុនៃទំនាស់តែមានកិលេសជាប្រភពបានបង្ហាញឲ្យឃើញថា មានទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធបំផុតទៅនឹងបច្ច័យបួនជាពិសេសបញ្ហាស្បៀងអាហារនេះ។ ឯកិលេសក៏បានកើតឡើងផ្ដើមចេញពីចំណីអាហារនេះដែរ អក្ខរៈដែលហៅចេញឈ្មោះថា កិលេសនោះ ... Read More »
ធម៌ និងការគ្រប់គ្រងសង្គម(តពីលេខមុន)
(តពីលេខមុន) គ.សង្គមជីវិតនៃបរិស្ថានធម្មជាតិ: ជីវិតវិញ្ញាណរបស់រុក្ខជាតិ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានសិក្សាស្រាវជ្រាវរកឃើញដោយច្រើន។ អត្ថបទទស្សនាវដ្តីអង្គរធំឆ្នាំទី ៧ ច្បាប់លេខ ១៤៨ ចុះថ្ងៃទី ១៥.០៥.២០០៦ បានចុះផ្សាយបញ្ហានេះក្រោមចំណងជើងថាដើមឈើក៏មានអារម្មណ៍ដូចមនុស្សដែរ។ខ្ញុំសូមចម្លងអត្ថបទនេះទាំងស្រុងជូនដូចខាងក្រោម មិនគួរជឿក៏មិនកើតដែរ ... Read More »
ធម៌ និងការគ្រប់គ្រងសង្គម(តពីលេខមុន)
(តពីលេខមុន) ខ.កិលេស និងបញ្ហាវិបត្តិធម្មជាតិ÷ ផ្អែកតាមទស្សនៈរបស់លោក គ្រីប៉ាល់ដូ (Gripaldo) ខាងលើបានបង្ហាញថា ពួកទស្សនវិទូអឺរ៉ុបបានមើលឃើញថា បច្ចេកវិជ្ជាទំនើបនេះ ដែលបានធ្វើឲ្យធម្មជាតិមានវិបត្តិឥតឈប់ឈរនោះ តាមពិតបច្ចេកវិទ្យាទំនើបនេះ កើតចេញពីសន្ដាននៃកិលេស ជាប្រភព ជាឫសគល់ ... Read More »
ធម៌ និងការគ្រប់គ្រងសង្គម(តពីលេខមុន)
(តពីលេខមុន) ឥទ្ធិពលខាងផ្លូវកាយ វាចាចិត្តរវាងបុគ្គលនឹងបុគ្គល ឬរវាងសង្គមមួយទៅនឹងសង្គមមួយដែលមានទំនាក់ទំនងប្រាស្រ័យការងារជាមួយគ្នា បានបង្កើតនូវភាពសុខដុមរមនាផង បង្កើតនូវទំនាស់ផង ដំណោះស្រាយនៃទំនាស់មានប្រសិទ្ធភាព ខ្លះមិនមានប្រសិទ្ធភាព ខ្លះអាស្រ័យតែមនុស្សរកមិនឃើញនូវមូលហេតុឬសគល់របស់បញ្ហា ។ ប៉ុន្តែអ្វីដែលមានអាថ៌កំបាំងជាងនេះគឺឥទ្ធិពលជាអន្តរកម្មរវាងសង្គមមនុស្សនឹងសង្គមធម្មជាតិដែលបានលេចចេញជាបាតុភូតដូចដែលព្រះពុទ្ធបានសម្តែងទុកមក ក៏ដូចជាវិបត្តិធម្មជាតិផ្សេងៗដែលកំពុងកើតមានបច្ចុប្បន្ន មនុស្សសុជាតិក៏ពុំទាន់ស្រាវជ្រាវរកឃើញនូវមធ្យោបាយដ៏មានប្រសិទ្ធភាពក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាវិបត្តិនេះនៅឡើយ។ ... Read More »
ធម៌ និងការគ្រប់គ្រងសង្គម(តពីលេខមុន)
(តពីលេខមុន) ២.អន្តរកម្មសង្គមមនុស្សនិងធម្មជាតិ ÷ ក/ទំនាក់ទំនងស្ថានប្រព័ន្ធទូទៅ: ខណៈដែលលោកធាតុកំពុងចាប់ផ្ដើមចម្រើនឡើង ពួកអកស្សរព្រហ្ម ចុះចាកឋានព្រហ្មលោកមកកាន់ភាពជាមនុស្សមានចិត្តបរិសុទ្ធនៅឡើយ ទើបពេលនោះផែនដីមានរសផ្អែមកើតឯងដាសនៅលើផែនដី៊ ។ដោយសារតែអកុសលចិត្តរកសង្កាត់អាហារទើបតែមានរសផ្អែមនៅលើផែនដីក៏សាប់សូន្យអស់ទៅរហូតស្រូវសាលីដុះឯង កើតឯងផ្លែចេញជាអង្ករស្រាប់ៗ មានក្លិនក្រអូបទុកដូចជាអាហារទិព្វ ។ កាលពួកមនុស្សប្រកបដោយអកុសលធម៌ស្រូវសាលីក៏លែងដុះពេញដូចមុនរហូតដល់បច្ចុប្បន្ន ... Read More »
ធម៌ និងការគ្រប់គ្រងសង្គម(តពីលេខមុន)
(តពីលេខមុន) ឯរូបកលាបៈដែលពួកអទិស្សមានកាយថ្នាក់កាមាវចរភូមិ ពុំមានដូចមនុស្សគឺឃានទសកមួយ ជីវ្ហារទសកមួយ ភាវៈទសកមួយ កាយទសកមួយ។ ភាវទសកនេះ ពួកទេវតាក្នុងកាមភពដែលនៅប្រាថ្នាក្នុងកាមរាគៈ ក៏ប្រើចិត្តនេះនិមិ្មតជាប្រុស ជាស្រី ឡើង។ ឯព្រហ្ម ដោយសារកាលខ្លួននៅមានអត្តភាពជាមនុស្ស រមែងអង្គុយសម្លឹងអារម្មណ៍ជាសមថកកម្មដ្ឋានជាប់ជាប្រចាំ ចិត្តនោះរលត់សូន្យអស់ទៅចំពោះវត្ថុកម្មចិត្តជាប់ជំពាក់ចំពោះប្រុស ... Read More »
ធម៌ និងការគ្រប់គ្រងសង្គម(តពីលេខមុន)
(តពីលេខមុន) ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធសំដែងថា ចិត្តរបស់មនុស្សមានកម្លាំងខ្លាំងក្លាណាស់ កើតឡើងជាប់នឹងអារម្មណ៍អ្វីមួយ ហើយមិនសាបសូន្យបាត់ទៅវិញទេ គឺនៅតែតោងបន្តជាប់ជានិច្ច រហូតកើតបានជាវិបាកចិត្តដិតជាប់ក្នុងឈាម នៅក្នុងបេះដូងភវង្គ។ នៅពេលរូបកាយបែកធ្លាយ ចិត្តត្រូវឃ្លាតចាក រូបចាស់មកតាំងនៅកើតឯងក្នុងរូបថតថ្មីភ្លាមបន្តទៀត។ នៅក្នុងលំហច្បាប់កម្មផលកើតហើយក៏មានរូបរាងគ្រប់ភ្លាមខុសពីកំណើតក្នុងផ្ទៃ ក្នុងពងស៊ុតក្នុងទីស្មោកគ្រោក។ នៅក្នុងលំហអាកាសគ្មានអាហារទេ ... Read More »
ធម៌ និងការគ្រប់គ្រងសង្គម(តពីលេខមុន)
(តពីលេខមុន) រូបបធម៌ក្នុងកងរូបយើងនេះ មានការប្រែប្រួល កើតរលត់ពីក្មេងទៅចាស់ជាប់ជានិច្ច ឯចិត្តដែលកើតរលត់ៗក្នុងខណៈ ដែលកងរូបណាកើតឡើង ខណៈដែលកងរូបនោះរលត់ចុះ ចិត្តនោះក៏រលត់ចុះដែរ កងរូបថ្មីកើតឡើងខណៈដង្ហើមដកចូល ខណៈចិត្តថ្មីក៏កើតឡើងព្រមដែរ សភាពនៃចិត្តដែលកើតរលត់បាននេះរហ័សលឿនណាស់ គេអាចសួរថា បើជាខណៈចិត្តថ្មី ហេតុអ្វីក៏ដឹងរឿងចាស់? ... Read More »
ធម៌ និងការគ្រប់គ្រងសង្គម(តពីលេខមុន)
(តពីលេខមុន) នៅក្នុងលំហអាកាស ក៏មានមេធាតុទាំងបួននេះដែរ ដែលនៅជា(ម៉ូលីគីល)រួមដោយចំហាយជាឧស្ម័នទាំងឡាយទើបធាតុទាំងបួននៅក្នុងលំហជាផង់ល្អិតហួសវិស័យ ភ្នែកមើលឃើញពុំបាន។ ដោយសារតែមេធាតុទាំងបួនតាំងនៅជាពពកឧស្ម័នយូរៗទៅ រមែងកើតបានជាភពតូច ភពធំ នៅពាសពេញលំហដែលយើងមើលឃើញសព្វថ្ងៃនេះ កាលបើមានធាតុទាំងនេះហើយរមែងមានជីវិតវិញ្ញាណអាចជ្រកនៅបានតាមច្បាប់កម្មផល។ចិត្តរបស់មនុស្សរមែងកើតរលត់ឡើងជារឿយៗដូចជា ម្ដងខ្ជិលម្ដងសប្បាយ ម្ដងកើតទុក្ខសោកសង្រេង ខឹងសម្បា មនុស្សដូចជាច្រណែនច្រណែននិងយសស័ក្តិទ្រព្យសម្បត្តិរបស់អ្នកដទៃ ... Read More »
ធម៌ និងការគ្រប់គ្រងសង្គម(តពីលេខមុន)
(តពីលេខមុន) ៥-ខ្មោច ទេវតា ព្រហ្ម ជាសភាវៈមានជីវិត÷ វចនានុក្រមខ្មែរពាក្យអទិស្សមានកាយ មានន័យថាពួក អ្នកមានកាយដែលគេមើលមិនឃើញគឺជាពួកមនុស្សមានភូតដូចជាបិសាចទេវតា អារក្ស អ្នកតា យក្ស ជាដើម។ ទ្រឹស្ដីពុទ្ធសាសនាចែកកំណើតសត្វជាបួនប្រភេទដោយចាត់ទុកពួកអតិស្សមានកាយជាឧបបាតិកកំណើត គឺជាពួកសត្វប៉ើងអណ្ដែតទៅកើតឯងនៅក្នុងលំហ ។ ... Read More »
ធម៌ និងការគ្រប់គ្រងសង្គម(តពីលេខមុន)
(តពីលេខមុន) ៤-រុក្ខជាតិជាធម្មជាតិមានវិញ្ញ្ញាណធាតុ÷ រុក្ខជាតិទាំងឡាយតែងកើតឡើង ពីមហាភូតរូប ៤ជាប្រធានដែរ។កាលបើធាតុទាំង៤ប្រជុំគ្នាអាកាសធាតុគឺក្តៅ ត្រជាក់ចូលទៅអបស្ទនផ្សំបានគ្រប់គ្រាន់សមល្មមដល់វេលាណាហើយ រុក្ខជាតិគ្រប់ប្រភេទក៏ដុះលូតលាស់ឡើងហើយលានោះឯង។ បន្ទាប់ពីរុក្ខជាតិដុះហើយ ឫសរបស់វា រុល រកដីមានទឹក មានជីជាតិ ដើម្បីចិញ្ចឹមសរីរាង្គ ... Read More »
ធម៌ និងការគ្រប់គ្រងសង្គម(តពីលេខមុន)
(តពីលេខមុន) នៅពេលដែលពួកទេវបុត្រមារបណ្តេញព្រះអង្គឲ្យចុះចេញពីរតនបល្ល័ង្ក ប្រសិនបើជាព្រះពុទ្ធអង្គមិនមានភ្នែកទិព្វប្រកបដោយបញ្ញាចក្ខុថា ព្រះធរណីនេះមិនមានវិញ្ញាណបរិសុទ្ធទេ ក៏ព្រះអង្គមិនយកប្រថពីជាបន្ទាល់ជាសាក្សីរបស់ព្រះអង្គដែរ។ ឯសិក្ខាបទហាមមិនឲ្យភិក្ខុសង្ឃកាប់ផែនដី កាលបើភិក្ខុអង្គណាជីកកាប់ផែនដីនឹងត្រូវអាបត្តិ បាចិត្តិយៈក៏អាចសន្និដ្ឋានថា ផែនដីជាធម្មជាតិមានជីវិតដោយពិត ទើបព្រះអង្គទ្រង់បញ្ញត្តសិក្ខាបទនេះឡើង។ ប្រសិនបើផែនដីជាធម្មជាតិមានវិញ្ញាណ ធាតុ ទឹក ភ្លើង ... Read More »
ធម៌ និងការគ្រប់គ្រងសង្គម(តពីលេខមុន)
(តពីលេខមុន) ៣- ផែនដីជាប្រភពនៃជីវិត: លោកធាតុ គឺជាចក្រវាល ឬជាទំហំនៃភពក្នុងមណ្ឌលចក្រវាឡនីមួយៗ ដូចជាផែនដី ព្រះចន្ទព្រះអាទិត្យ រួមទាំងលំហអាកាស។នៅក្នុងចក្រវាឡនីមួយៗ ដូចជាផែនដីយើងនេះ ក៏ដូចនៅក្នុងលំហអាកាសសុទ្ធតែមានមេធាតុទាំងបួនគឺ ទឹក ដី ភ្លើង ... Read More »
ធម៌ និងការគ្រប់គ្រងសង្គម(តពីលេខមុន)
(តពីលេខមុន) បទាលតាក៏កើតឡើងប្រាកដ គ្រានោះឯង សត្វទាំងឡាយនោះនាំគ្នាបរិភោគបទាលតាចំណី…ឋិតនៅអស់កាលជាយូរអង្វែងសេចក្តីរឹងប៉ឹងក្នុងរាងកាយទាំងពណ៌សម្បុរក៏ប្លែកៗគ្នា…ពួកសត្វណាដែលមានសម្បុរល្អ តែងមើលងាយពួកសត្វដែលមានសម្បុរអាក្រក់ ។ ព្រោះសេចក្តីមើលងាយសម្បុរគ្នា ជាបច្ច័យបទាលតាក៏សាបសូន្យអស់ទៅ។…ពួកសត្វ ក៏នាំគ្នាប្រជុំរកច្បាប់ចាស់ដែលនាំឱ្យបទាលតាជាអាហារដ៏មានរសជាតិឆ្ងាញ់ពិសាកើតមានជាអាហារទិព្វក៏នឹករកមិនឃើញ មិនយល់បាន។ កាលបទាលតាអស់ទៅ ស្រូវសាលីក៏ដុះឡើងដោយគ្មានកន្ទក់អង្កាម ផ្លែចេញមកជាអង្ករតែម្ដង ... Read More »
ធម៌ និងការគ្រប់គ្រងសង្គម(តពីលេខមុន)
(តពីលេខមុន) ២-ការកើតប្រាកដប្រុស ឬស្រី: លើក្នុងលំហមានកម្ដៅ ឧស្ម័នខ្យល់ តែដី និងទឹកមានលក្ខណៈជាអណូ ដែលមិនអាចមើលឃើញដោយភ្នែកធម្មតាបាន។ ចិត្តវិញ្ញាណជាសភាវៈមានតែឈ្មោះ ប៉ុន្តែមិនមានរូបទើបពាល់មិនត្រូវ។ នៅក្នុងលំហមានធាតុវិញ្ញាណទើបពួកសត្វបបដិសន្ធិនៅក្នុងលំហមិនអាចមើលឃើញ តែលំហអាកាសទទេគ្មានកោះត្រើយលាតសន្ធឹងក្រៅជាប់គ្នាពី ចក្រក្រវាលមួយទៅចាក់ក្រវាលមួយ ... Read More »
សារព័ត៌មាន នគរវត្ត តែងតែនាំមុខគេជានិច្ច