រឿងព្រេងនិទាន & ប្រវត្ដិសាស្រ្ដខ្មែរ

កាលពីព្រេងនាយ មានបុរសពីរនាក់ជាសំលាញ់នឹងគ្នា និយាយសន្យាគ្នាថា «កាលបើយើងមានប្រពន្ធហើយឯងក្ដី អញក្ដី បើមានទ្រព្យសម្បត្តិត្រូវយើង ចិញ្ចឹមគ្នាទៅវិញទៅមក»។ សន្យាគ្នាហើយយូរបន្តិចទៅសំលាញ់មួយ មានប្រពន្ធគ្រប់លក្ខណ៍ សំលាញ់មួយទៀតមានប្រពន្ធខាតលក្ខណ៍។ បុរសដែលមានប្រពន្ធគ្រប់លក្ខណ៍នោះ​វេលាយប់ចូលដំនេក និយាយគិតគ្នាប្ដីប្រពន្ធថា «យើងរកស៊ីអីឲ្យមានឆាប់»។ ប្រពន្ធឆ្លើយថា “អ្នកចង់រកស៊ីអី ឬប្រើខ្ញុំឲ្យត្បាញរវៃលក់ដូរខ្ញុំទទួលតាមមិនហ៊ានទទឹងទាស់ចិត្តអ្នកទេ»។ លុះកន្លងមកពេលចូលដំណេកយប់ក្រោយទៀត ... Read More »

ក្នុង​កាល​ដ៏​កន្លង​យូរ​មក​ហើយ មាន​បុរស​ម្នាក់​ឈ្មោះ សំណាង ជា​មនុស្ស​កំញ្រ​ឳពុក មាន​តែ​ម្តាយ​ជា​គម្រប់​ពីរ នៅ​ស្រុក​បច្ចន្ត​គ្រាម​ក្នុង​នគរ​បុរីរម្យ ជា​អ្នក​ទាល់​ក្រ​ទ្រព្យ​សម្បត្តិ ព្រម​ទាំង​ល្ងង់​ខ្លៅ​មិន​មាន​វិជ្ជា​ចំណេះ​អ្វី​ក្នុង​ខ្លួន សូម្បី​តែ​អក្សរ​នឹង​លេខ​ក៏​មិន​ចេះ​ផង ។ ជីវិត​នាយ​សំណាង​ប្រព្រឹត្ត​មក​បាន ២០ ឆ្នាំ​ប្លាយ​ហើយ មិន​ដែល​ប្រទះ​សេចក្ដី​សុខ​ស្រួល​ម្ដង​សោះ ជួប​តែ​សេចក្ដី​នឿយ​ហត់ ... Read More »

 តាមសេចក្ដីដំណាលថា កាលពីព្រេងនាយ នៅនគរមួយមានកុមារម្នាក់ជាកូនអ្នកកម្សត់ទុគត៌ អាយុប្រហែល ១០ ឆ្នាំ ។ ថ្ងៃមួយកុមារទៅឃ្វាលគោតាមភ្លឺស្រែ ស្រាប់តែឃើញកូនពស់តូចមួយវារក្បែរជើង មិនស្គាល់ជាពស់អ្វី ក៏ចាប់យកកូនពស់នោះមកផ្ទះចិញ្ចឹមទុកមើលលេងដោយបានរកអាហារចំណីឲ្យពស់ស៊ីរាល់ថ្ងៃ ហើយចេះតែស្ទាបអង្អែលលើកពស់បីត្រកងលេងព្រឹកល្ងាច ទាល់តែពស់នោះទៅជាសាំងស្លូត ស្រឡាញ់ម្ចាស់ មិនដែលខាំម្ចាស់វាទេ ... Read More »

មាឃបូជា ជាពីធីបុណ្យមួយដែលមានសារសំខាន់នៅក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា ដែលរួមពិធីបុណ្យមាន: មាឃបូជា ពិសាខបូជា អាសាឍបូជា និងបុណ្យបវារណា (ចេញវស្សា) ។  បុណ្យមាឃបូជា ប្រារព្ធឡើងដើម្បីរំលឹកដល់ថៃ្ងដែលព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធទ្រង់ប្រកាសបង្កើត ព្រះពុទ្ធសាសនា ឡើងក្នុងលោកនៅ ប្រទេសឥណ្ឌា កាលពី ៥៨៨ ឆ្នាំមុនគ្រិស្តសករាជ នាថៃ្ងទី ១៥ កើតខែមាឃ ក្រោយពីការត្រាស់ដឹងរបស់ព្រះអង្គចំនួន ... Read More »

កាល​ពី​ដើម មាន​បុរស​ម្នាក់​មាន​ប្រពន្ធ  បុរស​នោះ​តែង​ទៅ​កាប់​ចម្ការ​សព្វ​ថ្ងៃ លុះ​កាប់​ចម្ការ​ទៅ​ដល់​ដើម​ជ្រៃ​មួយ ស្ដេច​កណ្ដុរ​ស ដែល​នៅ​នឹង​ដើម​ជ្រៃ​នោះ មាន​សេចក្ដី​ភិត​ភ័យ ហើយ​ហើយ​ទៅ​អង្វរ​បុរស​ដែល​កាប់​ព្រៃ​ធ្វើ​ចម្ការ​នោះ​ថា “សុំ​ឲ្យ​បុរស​ទុក​តែ​ដើម​ជ្រៃ​មួយ​នេះ ខ្ញុំ​នឹង​ឲ្យ​រង្វាន់​ជា​មាស ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ​មួយ​ដុំ” ។ បុរស​នោះ ក៏​ព្រម​ទុក​ដើម​ជ្រៃ​ឲ្យ ។ ... Read More »

កន្លងយូរមកហើយ ដូនចាស់ម្នាក់ចេញដំណើរទៅសួរសុខទុក្ខកូនស្រីគាត់ដែលមានប្ដីទៅនៅស្រុកឆ្ងាយ។ គាត់ដើរកាត់ព្រៃក្រាស់ពីមួយទៅមួយ ក៏ជួបនឹងកញ្ជ្រោងមួយ «យាយចាស់! អញអត់អីស៊ី១០ថ្ងៃហើយ យាយឯងមិនអាចទៅទៀតឆ្ងាយពីនេះបានទេ ព្រោះអញនឹងស៊ីយាយឯងអស់ឥឡូវនេះហើយ» កញ្ជ្រោងនិយាយ។ ដូនចាស់ឆ្លើយតបថា «សូមអត់ទ្រាំសិន ចៅសម្លាញ់អើយ! ខ្ញុំសុំទៅសួរសុខទុក្ខកូនស្រីខ្ញុំ តែមួយខែទៀតខ្ញុំនឹងត្រឡប់មកតាមផ្លូវនេះវិញដូចនេះសូមចៅឲ្យខ្ញុំទៅសិនចុះ។ ឥឡូវនេះខ្ញុំនៅស្គម​ប៉ុន្ដែដល់ពេលនោះខ្ញុំនឹងធាត់ហើយចៅឯងអាចស៊ីខ្ញុំបានតាមចិត្ដប្រាថ្នា។ កញ្ជ្រោងនឹកក្នុងចិត្ដថា ... Read More »

នៅក្នុងឃុំត្រពាំងឫស្សី ស្រុកកំពង់ស្វាយ ខេត្តកំពង់ធំ មានភូមិមួយ ឈ្មោះភូមិស្ដីបិទមាស តាំងនៅតាមមាត់ស្ទឹង។ បានជាមាននាមថា ភូមិស្ដីបិទមាស ដោយមានរឿងព្រេងដំណាលថា កាលកន្លងជាយូរអង្វែងឆ្នាំមកហើយ មានមេធ្នស់មួយគ្រួសារ គឺប្ដីប្រពន្ធ និង កូនក្រមុំមួយ មានរូបស្រស់ឆើតឆាយ, ... Read More »

ឈ្មោះភូមិស្មាច់ដែងនេះតាំងពីដំបូងត្រូវបានគេហៅថាភូមិស្មាច់ដែក ក្រោយមកអ្នកស្រុកបានហៅឈ្មោះភូមិនោះថាភូមិស្មាច់ដែងរហូតមកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ន។ភូមិនេះតាំងពីមុនគឺជាភូមិមួយដាច់ស្រយាល ហើយប្រជាជនភាគច្រើនជាអ្នកក្រីក្រហើយមានផ្ទះតូចតូចជាច្រើន មានវត្តមួយឈ្មោះថា វត្តស្មាច់ដែងនៅជាប់ថ្នល់ជាតិ វត្តនោះគេសាងសង់តាំងពីសង្គមចាស់។ ភូមិនេះមានស្បូវ ហើយមានព្រៃនិងមានដើមស្មាច់ជាច្រើនដុះនៅតាមភូមិនិងតាមថ្នល់ជាតិ។ ភូមិនេះគឺជាភូមិតូចមួយ ហើយមនុស្សភាគច្រើនមិនសូវហ៊ានរស់នៅទីនោះទេ។ *ទីតាំងភូមិសាស្ដ្រ សព្វថ្ងៃនេះភូមិស្មាច់ដែង ស្ថិតនៅក្នងឃុំរាម ស្រុកព្រៃនប់ ខេត្តព្រះសីហនុមានចម្ងាយប្រហែលជា២៥ គ.ម។ចាប់តាំងពីភូមិស្មាច់រហូតទៅដល់ខេត្តព្រះសីហនុ ហើយបើយើងបាន ធ្វើដំណើរពីរាជធានីភ្នំពេញតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ៤ យើងត្រូវឆ្លងកាត់ខេត្តកណ្ដាល កំពង់ស្ពឺនិងភូមិស្មាច់ដែង ស្រុកព្រៃនប់ ... Read More »

មាននិទានមួយថា  មានបុរស ២ នាក់នៅត្រើយស្ទឹងម្ខាងម្នាក់ ។ បុរសម្នាក់ម្ដាយស្លាប់, បុរសម្នាក់ភ្លើងឆេះផ្ទះ ។ បុរសម្ដាយស្លាប់រត់ទៅរកម្ដាយ, បុរសភ្លើងឆេះផ្ទះ រត់ទៅលត់ភ្លើង ។ ចៅទាំង ២ រត់ទៅប្រទះគ្នាកណ្ដាលស្ពាន ... Read More »

ភ្នំជីសូរគឺជាភ្នំមួយ និងជាកន្លែងប្រវតិ្តសាស្រ្តមួយដែលស្ថិតក្នុងភូមិស្លាឃុំរវៀងស្រុកសំរោងខេត្តតាកែវ មានចម្ងាយប្រហែល ៦២ គីឡូម៉ែត្រខាងត្បូងរាជធានីភ្នំពេញ ឬ ២៧គីឡូម៉ែត្រខាងជើង​ទីរួម​ខេត្ត​តាកែវ។ ដើម្បីទៅដល់ទីនោះ បើយើងមកពីភ្នំពេញ ត្រូវមកតាមផ្លូវជាតិលេខ២ កាត់តាមស្រុកបាទី និង ប្រាសាទនាងខ្មៅ។ បត់ស្តាំត្រង់ផ្លាកសញ្ញា និង កាត់តាមផ្លូវលំដែលមានដីហុយ៥ គីឡូម៉ែត្រ។ ភ្នំជីសូរ ... Read More »

យោងតាមការស្រាវជ្រាវដោយលោក វ៉ាន់ វី បានពណ៌នាថា នៅសម័យបុរេប្រវត្តិសាស្រ្ត គឺពេលដែលពុំទាន់មានពាក្យ«ភូមិ»នៅឡើយ មនុស្ស​​ដំបូងប្រហែលជាបានមកតាំងលំនៅក្នុងរូងភ្នំ។ អ្នកស្រាវជ្រាវរកឃើញថា មាន​មនុស្ស​បានមករស់ក្នុងប្រទេសខ្មែរ នៅល្អាងស្ពានដែលជា​កន្លែងមួយស្ថិតនៅជិត​ក្រុង​បាត់​ដំបង​ចាប់​តាំងពីប្រហែល​៤២០០ឆ្នាំមុនគ្រិស្តសករាជ(អៀន ហ៊ែរីស ២០១០)។ នៅរវាង​១០០០ឆ្នាំក្រោយមក គេបានរកឃើញថាមានមនុស្សរស់នៅក្នុងរូងភ្នំមួយទៀតនៅ​ជិត​សមុទ្រ។ ក្នុងដំណាក់កាលនេះ ប្រជាជនខ្មែរទំនងជាបានរស់នៅក្នុងភូមិដែលមាន​កំពែងព័ទ្ធជុំវិញ ... Read More »

មានពេលមួយ ប្រាជ្ញា សំណាងនិង ផលទាំង ៣នាក់បានមកប្រជុំគ្នា ប្រាជ្ញាអាងអួតឡើងថា ប្រាជ្ញាមានរិទ្ធិពូកែជាងសំណាងនឹងផល សំណាងអាងអួតឡើងថា សំណាងថាមានរិទ្ធិធំពូកែជាងប្រាជ្ញានឹងផល ផលអាងអួតឡើងថា ផលមានរិទ្ធិជាងប្រាជ្ញានឹងសំណាង នោះអ្នកទាំង ៣ នាក់អាងអួតតែសព្វរៀងខ្លួនមិនដឹងជាអ្នកខាងណាមានរិទ្ធិអានុភាព ជាងខាងណា ... Read More »

ប្រវត្តិ​សត្វ​ដំរី ដែល​អ្នកនិពន្ធពណ៌នាពេលនេះជារឿងរ៉ាវ ជូន​អស់​លោក-អ្នក​ស្តាប់ ដូច​មាន​ត​ទៅ​នេះ ជា​ការ​ពិត​មែន​ឬ​ពុំ​ពិត​នោះ ខ្ញុំ​ពុំ​អាច​នឹង​រ៉ាប់​រង​បាន​ទេ ព្រោះ​ជា​រឿង​គ្មាន​គោល​ចារិក​គ្មាន​សមុដ្ឋាន​នៃ​ប្រវត្តិ​ហេតុ​ដ៏​សម​គួរ​នឹង​លើក​យក​មក​ជា​បន្ទាល់, តែ​ខ្ញុំ​នឹង​អត់​ទ្រាំ​មិន​តែង​រឿង​នេះ ឡើង​ពុំ​បាន ព្រោះ​ជា​អ្នក​រក្សា​ដំរី​ច្រើន​មាន​សេចក្ដី​យល់​ផ្សេងៗ​គ្នា ហេតុ​នេះ បាន​ជា​ខ្ញុំ​ខំ​តែង​រឿង​នេះ​ឡើង ដើម្បី​ជា​គោល​នៃ​ពួក​សត្វ​សាស្រ្ត​និង​វិនិច្ឆ័យ​ត​ទៅ ។ ដំរី​ជា​ពួក​សត្វ​ព្រៃ​មាន​រូប​រាង​ធំបំផុត ក្នុង​ពពួក​សត្វ​ចតុប្បាទ ... Read More »

មានសេចក្ដីដំណាលថា កាលពីសម័យបុរាណ មានមាណពម្នាក់ជាមនុស្សឆោតល្ងង់ហើយអៀនខ្មាសណាស់ បើមានញាតិមិត្រប្រុសស្រីចួបជុំលេងសើចសប្បាយត្រង់កន្លែងណា មិនហ៊ានចូលទៅកាន់ទីនោះទេ ព្រោះគេចេះតែចំអែចំអន់លើកទុកលើកដាក់លើនាងនេះនាងនោះ ។ ពេលប្រជុំធំ ៗ ដូចជាពេលបុណ្យទាននៅវត្តវ៉ា ឬមង្គលការជាដើម ក៏បុរសនេះមិនសូវអើពើទៅលេងកំសាន្តដូចអ្នកផងទាំងពួងឡើយ គឺជាមនុស្សមុខខ្មូរ អឹមអៀមអៀនប្រៀនមិនចុះជំនុំចំណោមនឹងគេសោះ ។ ... Read More »

កាលពីព្រេងនាយ មាន​តា​ចាស់​នឹង​យាយ​ចាស់ ពីរ​នាក់​ប្ដី​ប្រពន្ធ​ជា​អ្នក​ក្រីក្រ​បំផុត​បាន​សង់​ខ្ទម​មួយ​តូច​នៅ​ទៀប​មាត់​សមុទ្រ អស់​កាល​ជា​យូរ​ចំនួន ៣៣ ឆ្នាំ​មក​ហើយ ។ តាចាស់​នោះ​ឯង​តែង​រក​ចិញ្ចឹម​ជីវិត​ដោយ​ការ​នេសាទ​ត្រី​គឺ​បង់​សំណាញ់​ជា​ប្រក្រតី ។ ឯ​យាយ​ចាស់​ជា​អ្នក​ប្រកប​ការ​កាប់​ព្រាល កាប់​ក្រចៅ យក​មក​លក់ដូរ​ចិញ្ចឹម​ជីវិត​ជានិច្ច​ជា​កាល ។ ថ្ងៃ​មួយ, តា​នេសាទ​ពុន​សំណាញ់​ទៅ​បង់​ត្រី​នៅ​មាត់​សមុទ្រ, លុះ​ទាញ​សំណាញ់​មក​ឃើញ​ជាប់​សុទ្ធ​តែ​ភក់ ។ ... Read More »

       ភ្នំពេញ៖ ព្រះមហាជដាបញ្ចកុដ គឺជាគ្រឿងប្រដាប់សម្រាប់ក្សត្រទ្រង់រាជ្យស្តេចទ្រង់គ្រងព្រះសិរ ស្ថិតក្នុងចំណោមគ្រឿងទ្រង់ព្រះសិរសំខាន់ៗដ៏ទៃទៀតមានដូចជា ព្រះមហាមកុដរាជ្យ ព្រះមហាមាលា និងព្រះមាលាទ្រង់ប្រពាសជាដើម។ មកុដនេះត្រូវបានសាងពីមាសសុទ្ធមានរាងក្រឡូម និងមានកំពូលប្រាំខុសប្លែកពីព្រះមហាមកុដរាជ្យ នៅកំពូលកណ្តាលមានរចនាជាក្បាច់កន្ទុយហង្សលយចេញទៅផ្នែកខាងក្រោយដែលរាប់ជាលក្ខណៈពិសេសនៃមកុដនេះផងដែរ។ ឯតួមកុដគឺប្រដាប់ដោយត្បូងពេជ្រអមលម្អរដោយចនត្រចៀកនៅផ្នែកខាងក្រោមដែលឆ្លាក់ជាទម្រង់កន្ទុយហង្ស។ ព្រះមហាជដាបញ្ចកុដនេះត្រូវបានប្រើប្រាស់ក្នុងព្រះរាជពិធីសំខាន់ៗរបស់ព្រះមហាក្សត្រដូចជា ក្នុងពិធីប្រទក្សិណព្រះនគរ ... Read More »

មាន​រឿង​មួយ​ដំណាល​ថា មាន​ចៅ​ម្នាក់​កើត​នៅ​ក្នុង​ត្រកូល​អ្នក​ធុន​ល្មម​មួយ​នៅ​ទី​ជនបទ ។ ចៅ​នោះ​ជា​ក្មេង​ល្ងង់​ហួស​ពេក​ណាស់ ខាង​ផ្នែក​បញ្ញា​ស្មារតី សូម្បី​តែ​អ្វី ៗ ដែល​សាមញ្ញ ងាយ​ស្រួល​បំផុត​ក្ដី ក៏​វា​មិន​អាច​កើត​ឃើញ ឬ​យល់​បាន​ដែរ ។ បើ​មាន​គេ​ប្រាប់​ពន្យល់​អ្វី​បន្តិច​បន្តួច ចៅ​នេះ​ចាប់​បាន​តែ​មួយ​ភ្លែត​ប៉ុណ្ណោះ រួច​ភ្លេច​ទៅ​វិញ​ភ្លាម ... Read More »

ខេត្តកណ្ដាល៖ បើយោងតាមប្រភព​Heritages Dairy-​ បេតិកភណ្ឌប្រចាំថ្ងៃ បានមិនបញ្ជាក់ឲ្យដឹងថា,ភ្នំទំពែកព្រោះថា មិនមានរុក្ខជាតិដុះនៅផ្នែកខាងត្បូងភ្នំ និងទីនោះជាថ្ម។  ប្រភពដដែលបានបញ្ជាក់ថា, ពីដើមចាស់ៗហៅ ភ្នំពេជ្រ ភ្នំកែវ។ ភ្នំពេជ្រស្ថិតនៅខាងត្បូង ហើយនៅលើភ្នំនេះ មានបារមីលោកតាស័ក្តិប្រាំដ៏ស័ក្តសិទ្ធិ។ ភ្នំកែវនៅខាងជើង ... Read More »

មាន​សត្វ​ខ្លា​មួយ ដើរ​ស្វែង​រក​ស៊ី​តាម​ទម្លាប់​វា លុះ​ដើរ​ទៅ​ប្រទះ​នឹង​សត្វ​គីង្គក់​មួយ​កំពុង​លោត​ផ្លោត ៗ ក៏​ស្រែក​សួរ​ទៅ​ថា «យើ ! បង​ម៉ាំងកាយេ (ខ្លះ​ហៅ​ថា​មាំងកាជា) ឯង​ដើរ​រក​ស៊ី​អ្វី​ហ្នឹង ?» ។ គីង្គក់​តប​ថា «ចុះ​បង​ខ្លា​ឯង​ដើរ​មក​រក​អ្វី​ដែរ ?» ។ ខ្លា​ថា «យើង​ដើរ​រក​ស៊ី» ... Read More »

 ប្រាសាទលលៃស្ថិតនៅខាងជើងផ្លូវជាតិលេខ៦(សៀមរាប- ភ្នំពេញ) ត្រង់បង្គោលគីឡូម៉ែត្រលេខ១៣ បត់ចុះចម្ងាយ ៥០០ម៉ែត្រពីផ្លូវជាតិ ក្នុងភូមិលលៃ ឃុំប្រាសាទបាគង ស្រុកប្រាសាទបាគង ខេត្តសៀមរាប។ ប្រាសាទលលៃកសាងនៅចុងសតវត្សទី៩ នៃគ.ស៨៩៣ ដោយព្រះបាទយសោវរ្ម័នទី១ ដើម្បីឧទ្ទិសថ្វាយដល់ព្រះឥសូរ ក្នុងសាសនាព្រាហ្មណ៍។ តាមសិលាចារឹករបស់ប្រាសាទនេះ ... Read More »

ព្រះមហាមាលា គឺជាគ្រឿងប្រដាប់ព្រះសិរដ៏សំខាន់មួយរបស់ ព្រះករុណា ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជាយើង ស្ថិតក្នុងចំណោមគ្រឿងប្រដាប់ព្រះសិរសំខាន់ៗដ៏ទៃទៀតមានដូចជា ព្រះមហាមកុដរាជ្យ ព្រះមហាជដាបញ្ចកុដ និងព្រះមាលាទ្រង់ប្រពាសជាដើម។ នៅដើមសម័យអាណានិគម ដោយកាលណោះនៅតំបន់អ៊ឺរ៉ុបជាសម័យដែលគេនិយមប្រើប្រាស់មួកជាទីបំផុតដើម្បីសម្គាល់ជាភាពថ្លៃថ្នូរ និងជារបៀបសង្គមរបស់អរិយប្រទេស  ចំណែកឯកម្ពុជាយើងដែលជាប្រទេសក្នុងអាណានិគមនាសម័យនោះក៏បានចាប់ផ្តើមប្រើប្រាស់មួកតាមការនិយមនោះតរៀងមក។ ឯព្រះមហាមាលា ដែលអង្គព្រះមហាក្សត្រ ទ្រង់ប្រើប្រាស់នោះ ... Read More »

  ប្រាសាទកោះកេរ្តិ៍ខ្លះហៅកោះកែរ)បានកសាងឡើងក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ័្មនទី៤ឧទ្ទិសដល់អាទិទេពមួយអង្គឈ្មោះ ត្រីភូវនេស្វរៈ ដែលសិលាចារិក ជាភាសាខ្មែរថា “កម្រតែងដ៏រាជា” ជាអាទិទេពធំ ឬផ្តល់សេចក្តីសុខក្នុងពិធីសក្ការៈទេវរាជមនុស្ស លោក។ ប្រាសាទនេះពីដើមឈ្មោះឆកគគីរ ឬផៃ្ទដីគោកគគីរ សព្វថៃ្ងហៅថា អតីត រាជធានីកោះកេរិ៍្ដ មានទំហំផ្ទៃដី១៦X១៦គីឡូម៉ែត្រ ... Read More »

តាមឯកសារបញ្ជាក់ថា ប្រាសាទបក្សីចាំក្រុងចាប់ផ្តើមកសាងឡើងដោយព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី១ (៩១០ – ៩៤៤) ដែលព្រះអង្គគឺជាព្រះរាជបុត្រមួយអង្គក្នុងចំណោមព្រះរាជបុត្រាទាំងពីររបស់ព្រះបាទយសោវរ្ម័នទី១ និងបញ្ចប់ការកសាងដោយព្រះបាទរាជេន្ទ្រវរ្ម័នទី២ (៩៤៤ – ៩៦៨) ដែលប្រាសាទនេះត្រួវបានស្ថាបនាដើម្បីឧទ្ទឹសថ្វាយព្រះឥសូរក្នុងព្រហ្មញ្ញសាសនា។ ប្រាសាទបក្សីចាំក្រុង ស្ថិតនៅកណ្តាលព្រៃស្រោងខាងឆេ្វងផ្លូវ និងខាងជើងភ្នំបាខែង ប្រហែល១៥០ម៉ែត្រមានកាំជណ្តើរស្ថាបនា ដោយថ្មបាយកៀ្រម និងឥដ្ឋពក្រហម។ នៅម្តុំប្រាសាទនេះក៏មានប្រាសាទតូចៗមួយចំនួនទៀតកសាងអំពីឥដ្ឋ ដែលខ្លះបាំងបាត់ដោយរុក្ខជាតិ។ប្រាសាទបក្សីចាំក្រុងមានរាងជាសាជី ... Read More »

តាមការស្រាវជ្រាវរបស់លោក ប្រាជ្ញ សុវណ្ណរ៉ា​​ បានបញ្ជាក់ថា ប្រាសាទប្រែរូបកសាងឡើង នៅចុងសតវត្សរ៍ទី ១០ ក្នុងគ.ស. ៩៦១។ ប្រាសាទប្រែរូប ជាប្រាសាទភ្នំដែលត្រូវបានកសាងឡើងដើម្បីឧទ្ទិសដល់ព្រហ្មញ្ញសាសនា។ ប្រាសាទប្រែរូបមានទីតាំងស្ថិតនៅចម្ងាយប្រមាណ ២.៣០០ ម៉ែត្រ ពីផ្លូវខ្វែងវង់ធំនិងវង់តូចនៃ ... Read More »

កាល​ពី​ព្រេង​នាយ មាន​បុរស​ម្នាក់ ជា​អ្នក​កម្សត់​ក្រលំបាក, ម្ដាយ​ឪពុក​ស្លាប់​ចោល​ពី​តូច នៅ​តែ​ម្នាក់​ឯង តែង​រក​ស៊ី​ចិញ្ចឹម​អាត្មា​គ្រាន់​តែ​ឆ្អែត​ពោះ ។ ដល់​បុរស​នោះ​ចម្រើន​ធំ​ដឹង​សេចក្ដី​ឡើង ក៏​ចង់​ដឹង​ថា «ក្នុង​នគរ​នោះ នឹង​មាន​ស្ត្រី​ពិត ម្ដាយ​ពិត ឪពុក​ពិត ឬ​ទេ? » ។ ... Read More »

កាល​ពី​ព្រេង​នាយ មាន​បុរស​ពីរ​នាក់ បាន​ធ្វើ​កង​ការ​កុសល​ជា​មួយ​គ្នា លុះ​បុរស​ទាំង​ពីរ​រំលាង​ខន្ធ​ទៅ បុរស​ម្នាក់​បាន​ទៅ​កើត​ជា​ព្រះ​ឥន្ទ្រ បុរស​ម្នាក់​ទៀត​ទៅ​កើត​ជា​បុរស​កម្សត់ មាន​ប្រពន្ធ ក្រលំបាក​ណាស់ រក​ស៊ី​នេសាទ​ដាក់​លប​យក​ត្រី ជា​អម្រស់​អម្រ​ចិញ្ចឹម​ជីវិត ។ គ្រា​១ ព្រះ​ឥន្ទ្រ​បាន​បើក​ទិព្វ​ចក្ខុ ទត​ឃើញ​បុរស​នោះ វេទ​នា​លំបាក​ដូច្នោះ ... Read More »

មាននិទានមួយដំណាលថា មានបុរស ៤ នាក់គិតគ្នារកភូមិនឹងដាំដើមដូង បុរសទាំង ៤ នាក់ ក៏បណ្ដើរគ្នាទៅដល់ភូមិមួយមានស្រះ ៤ ទើបបុរសទាំង ៤ យកដូងទៅដាំកណ្ដាល ភូមិនោះ ហើយបុរសទាំង ៤ ទៅរក្សាដូងនោះ ... Read More »

មាន​និទាន​មួយ​ថា : មាន​ស្រី ២ នាក់ ស្រី​ម្នាក់​ម្ដាយ​ឈឺ​ធ្ងន់ បី​ម្ដាយ​ដាក់​លើ​ភ្លៅ យក​ទឹក​ក្បិត​មុខ ទើប​ម្ដាយ​ដឹង​ខ្លួន ។ ស្រី​ម្នាក់​ទៅ​សួរ​ជួល​ធ្វើ​ធ្មេញ​ឈើ ។ ស្រី​ម្ដាយ​ឈឺ​ធ្ងន់​ថា “ធ្មេញ​ឈើ​មាន តែ​ឥត​អ្នក​ណា​ទៅ​យក​ឲ្យ ព្រោះ​អញ​រវល់​នឹង​ម្ដាយ​ឈឺ​ធ្ងន់ ... Read More »

មាននិទានមួយថា មានបុរសម្នាក់ទិញគោ ១ ដឹកមកដល់ផ្ទះខ្លួន ហើយរៀបចំនំចំណីចងដៃជាស្រេច រួចបុរសនោះដឹកគោចេញទៅចងឯក្រៅឲ្យឆីស្មៅ ហើយទៅដេកក្រោមម្លប់ឈើ, កំពុងតែដេកលក់ស្រួល មានបុរសម្នាក់ដើរមកឃើញគោនោះក៏ស្រាយយកទៅ ។ បុរសម្ចាស់គោភ្ញាក់ឡើងពុំឃើញគោ ក៏ក្រោកឈរ មើលទៅឃើញចោរកំពុងដឹកគោនោះ នាំរត់ទៅ, បុរសម្ចាស់គោតាមទៅហៀបនឹងទាន់ក៏ស្រែកហៅថា “ ... Read More »

កាល​ពី​ព្រេង​នាយ​មាន​ហោរ​ម្នាក់​ជា​អ្នក​ទាយ គន់​គូរ​មើល​ឆុត​ណាស់ ហោរ​នោះ​នៅ​ស្រុក​ជា​មួយ​នឹង​តា​ចាស់​យាយ​ចាស់ ។ មាន​កាល​ថ្ងៃ ១ តា​ចាស់​ដូន​ចាស់​គាត់​នាំ​គ្នា​ទាំង​ពីរ​នាក់​ទៅ​នេសាទ​ត្រី​នៅ​បឹង​ក្បែរ​ភូមិ​គាត់ ។ ពេល​នោះ​គាត់​រុត​បាន​ត្រី​រស់ ១ ហើយ​និង​បាន​ទន្សាយ​លង់​ទឹក​១ ដល់​ល្ងាច​គាត់​ត្រឡប់​មក​ផ្ទះ​វិញ គាត់​យក​ទន្សាយ​គ្រប​នឹង​អង្រុត​ទុក​នៅ​កណ្ដាល​ច្បារ​បន្លែ ខាង​មុខ​ផ្ទះ​គាត់, ត្រី​រ៉ស់ ... Read More »