ព័ត៌មានទាន់ហេតុការណ៍៖

រឿងព្រេងនិទាន & ប្រវត្ដិសាស្រ្ដខ្មែរ

ពិធីប្រចាំដប់ពីរខែ(តពីលេខមុន)

(តពីលេខមុន)   ថ្ងៃបន្ទាប់មក គេរៀបក្បួនហែនាគទៅកាន់វត្តព្រះកែវមរកត បើប្រសិនជាអ្នកនោះជាវង្សក្សត្រឬជាកូននាម៉ឺនជាន់ខ្ពស់ ការហែនាគមានសភាពគគ្រឹកគគ្រេងណាស់ ស្ទើរតែប្រហាក់ប្រហែលនឹងការរៀបចំហែស្ដេចមួយព្រះអង្គដែរ ព្រោះការដែលព្រះសាស្ដាយើងទ្រង់ចេញទៅសាងផ្នួស ព្រះអង្គជាព្រះរាជបុត្រក្សត្រាគ្រងរាជដែរ។   គេឃើញមានភ្លេងឆៃយ៉ាំមួយក្រុម ដើរមុខក្បួនមានមនុស្សទ្រពានប្រាក់តម្កល់ត្រៃចីវរ ទ្របាត្រនិងគ្រឿងសក្ការបូជាដើរមុខនាគ។ បន្ទាប់មកទៀតអ្នកដែលមានសម្លៀកបំពាក់ដូចជាស្ដេចសម័យបុរាណជិះសេះមានមនុស្សបាំងក្លស់ឲ្យផង ។ ... Read More »

ពិធីប្រចាំដប់ពីរខែ(តពីលេខមុន)

(តពីលេខមុន)   ពិធីបំបួសនាគអាចធ្វើនៅខែពិសាខក៏បាន លើកលែងតែខែ ៣ ដែលព្រះសង្ឃចូលព្រះវស្សាគឺចាប់តាំងពីថ្ងៃ១រោច ខែអាសាឍទៅ ប៉ុន្តែជាទំនៀមរៀងមក ពិធីបំបួសនាគហ្លួងតែងធ្វើនៅថ្ងៃ ១៥ កើតខែអាសាឍជានិច្ច គឺថាមុនថ្ងៃកំណត់ចូលព្រះវស្សា។   ក្នុងមួយឆ្នាំៗ បុត្រនៃមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ដែលបានចូលទៅសុំឲ្យព្រះករុណាបំបួស ... Read More »

ពិធីប្រចាំដប់ពីរខែ(តពីលេខមុន)

# ពិធីនៅខែពិសាខ    នៅថ្ងៃពេញបូរមីខែពិសាខ នៅក្នុងព្រះបរមរាជវាំងមានធ្វើពិធី ២ យ៉ាង គឺ ÷ សាលាកភត្ត(ពិធីនេះខាងទំនៀមរាស្ត្រក៏ធ្វើក្នុងខែពិសាខដែរ ប៉ុន្តែមិនមានកំណត់ថ្ងៃឲ្យទៀងទាត់ទេ) និងវិសាខបូជាដែលជាបុណ្យរំលឹកដល់ថ្ងៃមហាមង្គលនៃព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធជាព្រះបរមគ្រូដែលទ្រង់ប្រសូតិទ្រង់ត្រាស់ដឹងនិងទ្រង់បរិនិព្វាន។   សលាភតយ គឺជាបុណ្យប្រគេន(ខាទនីយភោជនីយាហារ)ចំពោះព្រះសង្ឃដោយពិធីចាប់ស្លោក ... Read More »

ពិធីប្រចាំដប់ពីរខែ(តពីលេខមុន)

(តពីលេខមុន)   ប៉ុន្តែសព្វថ្ងៃនេះ ពួកព្រាហ្មណ៍ក្នុងកម្ពុជរដ្ឋយើងសង្ខេបពិធីត្រឹមតែធ្វើពលិកាទេវរូប និងសូត្រប្រកាសទេវតានៅរោងមណ្ឌលប៉ុណ្ណោះជាការស្រេច ឯក្បួនច្បាប់សម្រាប់ធ្វើហោមពិធីមានសល់នៅដល់សព្វថ្ងៃនេះ។   នៅក្នុងរោងមណ្ឌនីមួយៗ មានពំនូកដីធ្វើជាបីថ្នាក់ នៅថ្នាក់លើបំផុតគេជីករណ្ដៅដែលមានទំហំទទឹងមាត់ប្រមាណជា ១ ចំអាមនិងមានជម្រៅមួយចំអាមដែរ គេយកសំពត់.សរុំស្រោបពំនូកដីទាំងបីថ្នាក់ឱ្យជិត កុំឲ្យមើលឃើញដីរួចយកក្លស់មួយបាំងពីលើ។   ... Read More »

ពិធីប្រចាំដប់ពីរខែ(តពីលេខមុន)

(តពីលេខមុន)  # ព្រះរាជពិធីច្រត់ព្រះនង្គ័ល:   ថ្ងៃ ៤ រោចខែពិសាខ ជាថ្ងៃដែលគេរៀបធ្វើព្រះរាជពិធីច្រត់ព្រះនង្គ័លជាឧឡារិក។    សម័យបុរាណ កាលបើព្រះមហាក្សត្រខ្មែរពុំទាន់ទ្រង់យាហចេញច្រត់ព្រះនង្គ័លទេ បណ្ដារាស្រ្ដស្រុកស្រែចម្ការ ពុំទាន់ហ៊ានចុះភ្ជួររាស់នោះទេ គេចាំស្ដាប់ដំណឹងពីទីក្រុងសិន។ ហេតុដែលនាំឲ្យមានព្រះរាជពិធីតម្រូវធ្វើនៅថ្ងៃ ... Read More »

ពិធីប្រចាំដប់ពីរខែ(តពីលេខមុន)

(តពីលេខមុន)   នៅខេត្តកំពង់ឆ្នាំង អ្នកស្រុកធ្វើពិធីឡើងអ្នកតាឃ្លាំងមឿងនិងប្រពន្ធអ្នកតារបស់គេនៅខែជេស្ឋដើម្បីសុំឲ្យមានភ្លៀងធ្លាក់តាមរដូវកាល និងឲ្យបានប្រកបដោយសេចក្តីសុខគ្រប់ ឯគ្រឿងសំណែនមានច្រើនមុខ ហើយសំខាន់ណាស់ ព្រោះគេឃើញមានដល់ទៅគោផង ។ របៀបបញ្ជាន់រូបអ្នកតា បើកាលណាអ្នកស្រុកសុំឲ្យមានភ្លៀងធ្លាក់ច្រើន សំណឹងដែលគេបបួលនោះចេះតែរាំលុះត្រាតែញើសចេញហៀរពេញទាំងខ្លួនដូចគេងូតទឹកទើបឈប់។ តែបើគេត្រូវការសុំសេចក្តីសុខវិញ ត្រូវទុកសំណែនទាំងឡាយលើសង្ឃឹក ហើយនាំយកទៅបញ្ចេញចោលនៅទី ... Read More »

ពិធីប្រចាំដប់ពីរខែ(តពីលេខមុន)

(តពីលេខមុន)   សព្វថ្ងៃនេះគេឈប់សម្លាប់ក្របីទៀតហើយ ដោយគេយកជ្រូកដែលចិនសម្លាប់យកទៅថ្វាយ ហើយពិធីឡើងអ្នកតា ត្រូវធ្វើនៅខែជេស្ឋរាល់ៗឆ្នាំ។ ក្នុងតំបន់ជាមួយគ្នានោះអ្នកតាឯទៀត ក៏ត្រូវរៀបពិធីឡើងជាមួយគ្នាដែរ។ អ្នកស្រុកថ្វាយព្រលឹង រៀបដាក់ចានមានគ្របសាជីពណ៌ តម្រូវតាមចិត្តអ្នកតានោះ។ លើកំពូលសាជីមានដាក់អំបោះឆៅមួយហើយសម្រាប់ចងដៃពួកភ្នាក់ងាររាជការខេត្តនោះ ដើម្បីឱ្យមានការទាក់ទងយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយនឹងអ្នកតារក្សាស្រុក។ ឯអ្នកតាឃ្លាំងមឿងនៅខេត្តពោធិ៍សាត់ គឺជាអ្នកតាមួយដែលខ្មែរទាំងប្រទេសស្គាល់ជាងគេ។ ... Read More »

ពិធីប្រចាំដប់ពីរខែ(តពីលេខមុន)

(តពីលេខមុន) # អំពីអ្នកតារក្សាស្រុក :   នៅព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាក៏ដូចជានៅស្រុកដទៃឯទៀតជាច្រើនដែរ គ្រប់ទីតំបន់ផ្សេងៗទោះបីស្រុកភូមិធំក្តី តូចក្តី តែងមានទេវភូតជាអ្នកបីបាច់ថែរក្សាជាធម្មតា។ ទេវភូត ទាំងនោះអ្នកស្រុកហៅថា”អ្នកតា”។   អ្នកតាខ្លះមានការត្រួតត្រាតែលើដីមួយដុំតូច មានស្រែមួយ ឬភូមិតូចមួយជាដើម។ ... Read More »

ពិធីប្រចាំដប់ពីរខែ(តពីលេខមុន)

(តពីលេខមុន)  នៅថ្ងៃដដែលនោះ ព្រះរាជវង្សានុវង្ស និងពួកមន្ត្រីក្នុងក្រុង ព្រមទាំងភរិយាចូលទៅជួបជុំថ្វាយទឹក ទៀន ដែលមានចំនួនតាមឋានន្តរសក្កិរបស់ខ្លួនមានទឹកនិងផ្កាផង ហើយថ្វាយជ័យមង្គល អាយុ វណ្ណៈ សុខៈពលៈ ចំពោះព្រះអង្គគ្រប់គ្នា។ បន្ទាប់មកព្រះរាជវង្សានុវង្ស និងពួកមន្រ្តីទាំងអម្បាលម៉ាននោះ ចូលទទួលទឹកពិភ័ទ្ទសច្ចាដែលខ្លួនត្រូវធ្វើម្ដងទៀត ... Read More »

ពិធីប្រចាំដប់ពីរខែ(តពីលេខមុន)

(តពីលេខមុន)   បើសង្ក្រានត្រូវលើថ្ងៃណា ត្រូវធីតាប្រចាំថ្ងៃនោះ ជិះម្រឹគចេញទៅនាំក្បាលឪពុកចេញអំពីភ្នំកៃលាស ដង្ហែក្បាលប្រទក្សិណភ្នំព្រះសុមេរុធ្វើកិច្ចស្រេចហើយទើបនាំចូលទៅទុកកន្លែងដើមវិញ។ ឧទាហរណ៍សង្ក្រានត្រូវលើថ្ងៃអាទិត្យនោះ ត្រូវវេននាងទុង្សាជិះគ្រុឌចេញនាំផ្លូវដង្ហែក្បាលឪពុក។  នាងទេពធីតាជាអ្នកនាំផ្លូវដង្ហែក្បួននោះ ត្រូវមានអានុភាពសាយភាយចាប់តាំងពីថ្ងៃសង្ក្រាន្តទៅអស់រយៈពេលមួយឆ្នាំគត់ហើយមហាសង្ក្រានក៏ចេញប្រកាសប្រាប់នូវគ្រោះកាច គ្រោះជា ក្នុងឆ្នាំនោះជាឧឡារឹកបន្តបន្ទាប់ទៅទៀត។ សង្ក្រានក្នុងព្រះបរមរាជវាំងព្រះករុណាទ្រង់យាងចេញថ្វាយបង្គំទទួលទេវតាប្រចាំឆ្នាំថ្មីដែលជាអ្នករក្សាលោកនិងព្រះនគរនៅកើយព្រះទីនាំងទេវាវិនិច្ឆ័យ ដែលមានធ្វើរានទេវតាមួយនៅទីនោះ ក្រុមបាគូស្វាយសង្ខ័ ... Read More »

ពិធីប្រចាំដប់ពីរខែ(តពីលេខមុន)

(តពីលេខមុន)  នៅរាជធានីភ្នំពេញព្រះករុណាទ្រង់យាងធ្វើពិធីភ្នំខ្សាច់នៅទីលានដែលគេបានយកដាក់ជាឈ្មោះទីក្រុងយើងសព្វថ្ងៃនេះ។ នៅលើភ្នំនោះមានព្រះចេតិយមួយធំដែលព្រះចៅពញាយ៉ាយបានកសាងឡើងក្នុងដើមសតវត្សទី ១៥ ។ គេធ្វើពិធីបង្សុកូលនៅក្បែរព្រះចេតិយធំនោះនឹងនៅព្រះចេតិយតូចៗឯទៀតនៅជិតជើងភ្នំ។ វិធីបង្សុកូលនេះជាពិធីដែលអ្នកនៅរស់ធ្វើបញ្ជូនផលានិសង្ឃដល់អ្នកស្លាប់ដោយមានជំរៀកជាខ្សែកាន់សូត្រធម៌ជានិមិត្តរូបនៃការទាក់ទង រវាងអ្នកធ្វើនិងសព មឈូស ធាតុ (មានចេតិយនៅចំពោះមុខស្រាប់)។ នៅឯទីវត្តព្រះកែវមរកតមានធ្វើពិធីពូនភ្នំខ្សាច់ដែរ។ ភ្នំខ្សាច់មួយដែលធំជាងគេធ្វើនៅក្នុងព្រះវិហារព្រះករុណាទ្រង់យាងប្រទក្សិណភ្នំទាំងអស់នោះបីជុំ យ៉ាងឧឡារិករួចទ្រង់បាចដីខ្សាច់សដែលគេបាននាំយកមកអំពីលង្វែកមួយក្តាប់ៗ ទៅលើភ្នំធំនោះថែមទាំងដោតនូវផ្កាភ្ញីព្រមទាំងទង់តូចៗផងផង។ព្រះរាជវង្សានុវង្សព្រមទាំងនាម៉ឺនសព្វមុខមន្ត្រី ... Read More »

ពិធីប្រចាំដប់ពីរខែ (តពីលេខមុន)

(តពីលេខមុន)  # ចូលឆ្នាំថ្មី :   ខ្មែរនិយមធ្វើបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីនៅក្នុងខែចែត្រ។ តាមពិតខ្មែរចូលឆ្នាំជាពីរលើក លើកទី១គិតតាមដំណើរព្រះចន្ទនិងការផ្លាស់ឈ្មោះសត្វប្រចាំឆ្នាំ ចូលលើកទី ២ គឺគិតតាមដំណើរព្រះអាទិត្យហើយដែលគេសម្គាល់ថាចូលឆ្នាំជាសាមញ្ញ ឬរបស់ពលរដ្ឋ។ ដូច្នេះហើយបានជាការចូលឆ្នាំលើកដំបូងត្រូវធ្វើនៅក្នុងថ្ងៃទី ១ នៃខែចេត្រ ... Read More »

ពិធីប្រចាំដប់ពីរខែ (តពីលេខមុន)

(តពីលេខមុន)   ប្រជារាស្រ្តខ្មែររាប់ ៧ ថ្ងៃជា១ សប្តាហ៍នានាជាតិដែរ ហើយថ្ងៃ ឬតិថិមួយៗ មានតារាងមួយជាតំណាងថែមទាំងមានពណ៌ប្រចាំតារាងនីមួយៗនោះផង : – អាទិត្យ គឺជាថ្ងៃព្រះ អាទិត្យពណ៌ ក្រហម ... Read More »

ពិធីប្រចាំដប់ពីរខែ (តពីភាគមុន)

(តពីលេខមុន)  #អំពីប្រក្រតីទិន   ខ្មែរប្រើប្រល្រតិទិនជាពីរបែបគឺមួយរាប់តាមច័ន្ទគតិ គិតតាមដំណើរព្រះចន្ទ ប៉ុន្តែរបៀបរាបតាមចន្ទគតិនេះ ត្រូវកែតម្រូវតាមកំណត់ឆ្នាំដែលរាប់តាមសុរិយគតិដែរ ដូច្នេះហើយទើបជួលកាលត្រូវមានបង្កើនចំនួនថ្ងៃ  ជួនកាលត្រូវមានលើកជាគម្រប់ហៅថា “អធិកមាស” ដែលគេកំណត់យកត្រង់ខែអាសាធជាពីរដងក្នុងមួយឆ្នាំ។ ក្នុងកិច្ចនេះក្រុមហោរានៅព្រះបរមរាជវាំងមានក្បួនប្រក្រតិទិនតាមសូរិយគតិសម្រាប់គិតគូរទស្សន៍ទាយក្បួននោះគិតខែជា ៣០ ឬ៣១ ថ្ងៃហើយឈ្មោះខែទៀតក៏ត្រូវហៅទៅតាមឈ្មោះរាសីដែរ ... Read More »

ពិធីប្រចាំដប់ពីរខែ (តពីលេខមុន)

(តពីលេខមុន)  ៣- គ្រឿងបូជាធ្វើដោយស្រូវ:   គេប្រើបូជាស្រូវអង្ករ ឬបាយក៏មាន ហើយការចម្អិនបាយក៏មានច្រើនបែបទៀត។ ការបូជាអង្ករដូចជាអង្ករជ័យមានអង្ករ ១ ចានមានទៀនមួយដោតចំកណ្ដាលអង្ករ និងលុយ ៥សេនដាក់ជុំវិញទៀននោះ ។  ៤- គ្រឿងបូជាដោយសត្វ: ... Read More »

ពិធីប្រចាំដប់ពីរខែ(តពីលេខមុន)

(តពីលេខមុន)  ១- ទៀន និងធូប :   គ្រឿងសក្ការបូជាទាំងពីរមុខនេះគេនិយមប្រើនៅគ្រប់ពេលធ្វើពិធីឯធូបគេច្រើនប្រើចំនួនប្រាំសរសៃ។   នៅក្នុងពិធីជាទំនៀមផ្សេងៗ គេច្រើនប្រើធូប ៥ សរសៃដែលជាតំណាងទិសទាំងបួន ព្រមទាំងទិសកណ្ដាលមួយផង។ប្រសិនជាគេប្រើធូប ៩ សរសៃគឺតំណាងទិសទាំង ... Read More »

ពិធីប្រចាំ១២ខែ

ដោយមើលឃើញពីអត្ថប្រយោជន៍នៃការប្រារព្ធពិធីផ្សេងៗតាមទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរបុរាណមកនោះ យើងសូមដកស្រង់នូវអត្ថបទ នៃពិធីផ្សេងៗ ចេញពីសៀវភៅក្រុមជំនុំទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរ ដែលមានចំណងជើងថា” ពិធីប្រចាំ ១២ ខែ “ជូនប្រិយមិត្តអ្នកអានបានជ្រាបនិងយល់ដឹង។   សៀវភៅនេះបោះពុម្ពផ្សាយនៅព.ស. ២៥០៨ គ.ស.១៩៦៦ របស់ពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យរៀបរៀងដោយអ្នកស្រី ពេជ ... Read More »

តើបុណ្យមាឃបូជា ប្រារព្ធឡើងក្នុងគោលបំណងអ្វី?

 ថ្ងៃនេះជាថ្ងៃ ដែលពុទ្ធសាសនិកទូទាំងពិភពលោក ប្រារព្ធពិធីបុណ្យមាឃបូជា។   ដើម្បីស្វែងយល់ពិធីបុណ្យដ៏ប្រពៃរបស់ពុទ្ធបរិស័ទអ្នកកាន់ព្រះពុទ្ធសាសនាយ៉ាងឧត្តុង្គឧត្តម យើងសូមលើក ជាប្រវត្តិ និងស្រាយចម្ងល់ថាបុណ្យមាឃបូជានេះ ត្រូវបានប្រារព្ធឡើងក្នុងគោលបំណងអ្វី? នៅពេលនេះ  យើងសូមលើកយកប្រវត្តិនៃពិធីបុណ្យនេះ មកជំរាបជូនប្រិយមិត្តអ្នកអានបានជ្រាបដូចតទៅ៖   បុណ្យមាឃបូជា ប្រារព្ធឡើងដើម្បីរំលឹកដល់ថៃ្ង ... Read More »

ពិចារណានឹងកំណាព្យរបស់​​បណ្ឌិត​ “អ៊ូ ចុង”

     បណ្ឌិត​ “អ៊ូ ចុង​” ជាកវីនៃបុព្វបុរសខ្មែរ បានតាក់តែងជាកំំណាព្យ មានអត្ថន័យជ្រៅ សម្រាប់បណ្តុះស្មារតីឱ្យកូនចៅចេះ​ស្រឡាញ់ និងកត្ដញ្ញូចំពោះអ្នកមានគុណ ។ ពេលនេះយើងសូមដកស្រង់កំណាព្យស្មាដៃរបស់លោកខ្លះៗសម្រាប់កូនចៅយកទៅពិចារណាដូចខាងក្រោម÷  ១.ព្រឹក​ឡើង​ឃ្លាន​បាយ​  ញ័រពោះ​ញើស​ខ្ចាយ​  ឃើញសម្លគេ ... Read More »

ស្វែងយល់អំពីទំនៀមទំលាប់ និងប្រពៃណីខ្មែរ (តចប់)

(តចប់)* ថ្មជក់ :   ថ្នាំជក់មានក្លិនឈ្ងុយឆ្ងាញ់ បានតែពួកអ្នកជក់ថ្នាំដូចគ្នាទេ។ ឯចំណែកអ្នកមិនចេះជក់ មិនដែលសប្បាយរីករាយនឹងផ្សែងបារី ឬខ្សៀនោះឡើយ។ គេតែងតែដើរជិះចេញឆ្ងាយអំពីអ្នកជក់ដោយទ្រាំទ្រក្លិនថ្នាំជក់ពុំបាន។   ហេតុនេះយើងអ្នកជក់បារី ឬខ្សៀជក់បានតាមអំពើចិត្តឥតកោតក្រែង គឺបានតែកាលណាយើងនៅតែម្នាក់ឯងឬនៅជាមួយអ្នកជក់ដូចគ្នា។ នៅក្នុងទីប្រជុំនីមួយៗ ... Read More »

ស្វែងយល់អំពីទំនៀមទំលាប់ និងប្រពៃណីខ្មែរ (តពីលេខមុន)

(តពីលេខមុន)  ១១- គេមិនបរិភោគតែម្ហូបណាមួយមុខដែលខ្លួនត្រូវមាត់ឬដែលឆ្ងាញ់ជាងគេនោះទេ។  ១២- គេមិនបរិភោគរឡឹបរឡប់ញាប់ដៃគ្មានបង្អង់ឲ្យបានតែឆ្អែតមុនគេនោះទេ។  ១៣- គេតែងតែមើលនាយ មើលអាយ កុំយឺតពេក កុំញាប់ពេកបើនឹងឈប់ក៏ត្រូវឈប់បន្តៗគ្នា ឬស្មើគ្នាក្នុងវង់ជាមួយគ្នា។  ១៤- គេមិនដែលទារថែមតែម្ហូបណាដែលឆ្ងាញ់នោះទេ ។ គេត្រូវរអែងអធ្យាស្រ័យដល់អ្នកជាប់ផ្ទះក្រែងខ្វះខាតផង ... Read More »

ស្វែងយល់អំពីទំនៀមទំលាប់ និងប្រពៃណីខ្មែរ (តពីលេខមុន)

(តពីលេខមុន) * របៀបបរិភោគអាហារ :   កាលបើអ្នកផ្ទះរៀបក្រយាហារសព្វគ្រប់ហើយ ភ្ញៀវត្រូវរៀបចំខ្លួនប្រាណឲ្យបានស្រួលបួលនឹងពិសាក្រយា។ ត្រូវយកសមស្លាបព្រាចេញពីក្នុងចានបាយមគងជាប់នៅមាត់ចាន ចាំទទួលបាយដែលអ្នកបម្រើយកមកជូន។ ស្លាបព្រាត្រូវគងលើមាត់ចានខាងស្ដាំដៃ។ សមត្រូវគងលើមាត់ចានខាងឆ្វេង តែបើអ្នកបម្រើពុំទាន់បានយកបាយមកជូន ភ្ញៀវនឹងពិសាក្រយាលេងបណ្ដើរៗសិនក៏ស្រួលដែរ។ បើអង្គុយរាបមិនត្រូវអង្គុយច្រត់ដៃផ្ទៀងត្រចៀកឡើយ ព្រោះជាការនាំឲ្យរំខានដល់អ្នកអង្គុយជិតខាងគ្នា។ ... Read More »

ស្វែងយល់អំពីទំនៀមទំលាប់ និងប្រពៃណីខ្មែរ (តពីលេខមុន)

(តពីលេខមុន)   វេលាដែលភ្ញៀវកំពុងពិសា លោកអ្នកដើមការដែលភ្ញៀវត្រូវតែគួរសមនឹងភ្ញៀវគ្រប់គ្រប់វង់ ហើយបន្លឺនូវវាចាសួរថា “ឆ្ងាញ់ពិសារឬយ៉ាងណាទៅ” ទាំងសម្ដែងសេចក្តីមេត្រីអរគុណផង។   របៀបនេះ អាចធ្វើបានទាំងខាងភ្ញៀវប្រុស ទាំងខាងភ្ញៀវស្រី គ្រាលៀងរួចហើយ យើងត្រូវរំពៃមើលបើឃើញភ្ញៀវរៀបចំខ្លួន នឹងលាអ្នកផ្ទះខាងស្រី គប្បីរកទីកន្លែងត្រង់ណាមួយល្មមភ្ញៀវស្រីលាបាន ... Read More »

ស្វែងយល់អំពីទំនៀមទំលាប់ និងប្រពៃណីខ្មែរ (តពីលេខមុន)

(តពីលេខមុន) * លៀងក្រយាហារ :   តាមប្រវេណីប្រទេសកម្ពុជាយើង ធម្មតានៃខេមរជាតិ តែមានធ្វើបុណ្យទានអ្វីមួយ រៀបពិធីអ្វីមួយ តែងតែមានលៀងខាទនីយភោជនីយាហារ បណ្ដាមិត្តញាតិ មិត្តព្រៀងលានដោយមេត្រីរាប់អានគ្នា។ របៀបលាងក្រយាហារនេះ គេតែងតែអញ្ជើញភ្ញៀវស្រីជាមួយនឹងស្រី  ប្រុសជាមួយនឹងប្រុស ... Read More »

ស្វែងយល់អំពីទំនៀមទំលាប់ និងប្រពៃណីខ្មែរ (តពីលេខមុន)

(តពីលេខមុន) * កិច្ចគួរសមតាមផ្លូវ :   នៅតាមផ្លូវបើមានជនណាមួយដែលយើងមិនស្គាល់សោះមកសួរដណ្ដឹងយើងពីការងារផ្សេងៗ  ប្រសិនបើនៅទីប្រជុំសាធារណ: នៅលើយានជំនិះជាមួយនឹងយើងនោះ អ្នកនៅជិតខាងយើងនិយាយគ្នាក្តី  និយាយមករកយើងក្តី យើងអាចនឹងឆ្លើយឆ្លងទៅបានដោយពុំបាច់ប្រាប់ឈ្មោះនាមយើងឲ្យស្គាល់ឡើយ។   ប៉ុន្តែបើយើងជួបប្រទះនិងជនណាម្នាក់ដែលមិនស្គាល់ ហើយដែលយើងស្មានថាជននោះនឹងមានទាក់ទងក្នុងសមាគមយើងនិងពួកគណៈយើងក្នុងរបរជីវ:យើងទៅអនាគតនោះ ដំណើរទទួលស្គាល់ក៏ត្រូវតែប្រាប់នាមជាការជៀសពុំរួចដោយជាប្រយោជន៍របស់យើង។ ... Read More »

ស្វែងយល់អំពីទំនៀមទំលាប់ និងប្រពៃណីខ្មែរ (តពីលេខមុន)

(តពីលេខមុន) – សូមប្រណិប័តន៍ព្រះតេជគុណនាយករដ្ឋមន្ត្រី ! – សូមគោរព លោកជំទាវ! – សូមជំរាបសួរឯកឧត្តមចៅហ្វាយខេត្ត…។ ល ។ បើស្និទ្ធស្នាលនឹងគ្នាគេចេញនាមតែម្ដង – ជំរាបសួរលោក…(នាម) – ... Read More »

ស្វែងយល់អំពីទំនៀមទំលាប់ និងប្រពៃណីខ្មែរ (តពីលេខមុន)

(តពីលេខមុន) ៣-របៀបនិយាយនាំភ្ញៀវឲ្យស្គាល់គ្នា – សូមជម្រាបលោក នេះលោក…(នាមនិងការងារ) – ជម្រាបអ្នក នេះអ្នក…(នាមនិងរបររកស៊ី)។ បើជាស្រ្តីនិងស្រ្តី ថាកាត់ខ្លីៗទៅក៏បាន : – នេះលោកស្រី…(ចេញនាមស្វាមី) – នេះលោកស្រី…(ចេញនាមស្វាមី) ... Read More »

ស្វែងយល់អំពីទំនៀមទំលាប់ និងប្រពៃណីខ្មែរ (តពីលេខមុន)

(តពីលេខមុន) * តាមរបៀបអារ្យធម៌សម័យនិយម:   ១-អ្នកផ្ទះនាំភ្ញៀវនិងភ្ញៀវឲ្យស្គាល់គ្នា។ អ្នកផ្ទះត្រូវនាំភ្ញៀវថ្មីឱ្យស្គាល់ភ្ញៀវដែលមកមុន។ ភ្ញៀវដែលត្រូវអ្នកផ្ទះនាំឲ្យស្គាល់នោះត្រូវក្រោកឈរទាំងអស់គ្នា។ តែបើជាស្រីចាស់អាយុច្រើនជាង ហើយគេនាំឲ្យស្គាល់ មនុស្សប្រុសឬស្រីក្មេងជាង  ស្រីចាស់នោះអាចនឹងទទួលបដិសណ្ឋារអង្គុយចុះបាន។   បើប្រសិនជាយើងទៅដល់ផ្ទះគេហើយភ្ញៀវមុនច្រើនគ្នាកំពុងតែចេញមក អ្នកផ្ទះពុំអាចនឹងនាំភ្ញៀវទាំងអស់ឲ្យស្គាល់គ្នាបានឡើយ។ដូច្នេះអ្នកផ្ទះគប្បីនាំឲ្យស្គាល់គ្នាម្នាក់ពីរបាន ដោយសេចក្តីគួរសមយ៉ាងរួសរាន់។ ... Read More »

ស្វែងយល់អំពីទំនៀមទំលាប់ និងប្រពៃណីខ្មែរ (តពីលេខមុន)

(តពីលេខមុន) * ជូនដំណើរភ្ញៀវ   ដល់ពេលភ្ញៀវលាទៅវិញអ្នកផ្ទះត្រូវជូនដំណើរភ្ញៀវតាំងពីបន្ទប់ដែលទទួល រហូតដល់មាត់ទ្វារបន្ទប់នោះ ឬដល់មាត់ទ្វារផ្ទះ ឬដល់មាត់ជណ្ដើរ ឬដល់ទ្វាររបង ឬដល់រទេះ។ គឺថាកាលណាដែលភ្ញៀវមកដល់យើងទៅទទួលភ្ញៀវពីត្រង់ណាកន្លែងណា យើងត្រូវជូនភ្ញៀវទៅដល់ត្រង់នោះដែរ។ តែបើភ្ញៀវវរជន ក្សត្រ ឬបុព្វការី ... Read More »

ស្វែងយល់អំពីទំនៀមទំលាប់ និងប្រពៃណីខ្មែរ (តពីលេខមុន)

..(តពីលេខមុន) * ការលាគ្នា   ភ្ញៀវត្រូវកំុភ្លេចខ្លួនអំពីម៉ោងពេលឱ្យសោះ ត្រូវរំពៃឲ្យញយដងបន្តិចក្រែងអ្នកម្ចាស់ផ្ទះគេមានធុរៈផ្សេងៗតទៅទៀត ឬមានភ្ញៀវថ្មីទៀតមក  ឬមានការប្រញាប់ចេញទៅណាមកណាទៀត។ បើយើងឃើញអ្នកផ្ទះរាក់ទាក់រីករាយសប្បាយនឹងយើង ដោយយើងជាញាតិ ឬជាមិត្តស្និទ្ធនោះ យើងក៏ត្រូវរវាំងកុំឲ្យសួរពីមួយម៉ោងទៅសោះ  ដោយគិតក្រែងដល់ពេលម្ចាស់ផ្ទះគេអាស្រ័យបាយឬដល់ពេលត្រូវសម្រាក(គឺគេដេក) ។ កុំអង្គុយដល់ផ្ទះគេធុញទ្រាន់នោះឲ្យសោះ ... Read More »